Beheersen van frequent kortdurend ziekteverzuim in de zware industrie

Geschreven door Carolien Ringma, Verzuim

Gepubliceerd op 15/03/2025

De zware industrie vormt een essentieel onderdeel van de Nederlandse economie. Sectoren zoals staalproductie, chemische raffinage en machinebouw zijn goed voor 12% van het BBP en bieden werk aan meer dan 750.000 werknemers. Maar deze sector kampt niet alleen met stijgende energieprijzen en verduurzamingsvraagstukken, kortdurend verzuim in de zware industrie is een groeiend probleem dat de productiviteit en werkzekerheid bedreigt. Door hoge fysieke en mentale belasting melden medewerkers zich steeds vaker ziek, wat leidt tot productieverlies, stijgende kosten en extra werkdruk op collega’s. Hoe kunnen bedrijven frequent kortdurend verzuim in de zware industrie beheersen en tegelijkertijd zorgen voor een gezonde en toekomstbestendige werkomgeving?

Waarom kortdurend verzuim in de zware industrie toeneemt

Fysieke belasting en werkomstandigheden

Werknemers in de zware industrie worden dagelijks blootgesteld aan zware fysieke belasting, trillingen en gevaarlijke stoffen. Langdurig staan, werken in ploegendiensten en het hanteren van zware materialen zorgen voor een verhoogd risico op blessures en uitval. Klachten zoals rugproblemen, gewrichtsklachten en het wittevingersyndroom zijn veelvoorkomende oorzaken van kortdurend verzuim in de zware industrie. Een effectieve oplossing is het inzetten van slimme ergonomische technologieën zoals exoskeletten, AI-gestuurde monitoring en wearables. Deze innovaties verminderen fysieke belasting en voorkomen verzuim.

Mentale belasting en werkdruk

Naast de fysieke eisen is ook de mentale belasting in de zware industrie aanzienlijk. Strakke productieschema’s, personeelstekorten en hoge prestatiedruk zorgen voor stress en vermoeidheid. Werknemers melden zich sneller ziek door burn-outklachten en overbelasting, wat bijdraagt aan het stijgende kortdurend verzuim in de zware industrie. Bedrijven kunnen investeren in mentale ondersteuning, coaching en flexibele roosters om de mentale veerkracht van medewerkers te vergroten en uitval te voorkomen.

Verouderde infrastructuur en energieproblemen

De Nederlandse industrie kampt met stijgende energiekosten en een achterlopende infrastructuur. De trage uitrol van nieuwe energievoorzieningen en de hoge elektriciteitsprijzen zetten bedrijven onder druk, waardoor productiecapaciteit moet worden afgebouwd. Dit leidt tot meer onzekerheid onder werknemers, wat resulteert in hoger verzuim. Investeringen in infrastructuur en energie-efficiënte oplossingen kunnen de sector stabiliseren en verzuim verminderen. Daarnaast kunnen flexibele arbeidsmodellen helpen om de impact van productieafschaling op werknemers te minimaliseren.

Slimme oplossingen om kortdurend verzuim in de zware industrie te verlagen

Slimme technologieën zoals AI en datagedreven systemen spelen een steeds grotere rol in het voorspellen en verminderen van kortdurend verzuim in de zware industrie. In een sector waar fysieke en mentale belasting hoog zijn, kunnen voorspellende algoritmen bedrijven helpen om vroegtijdig in te grijpen en verzuim te voorkomen. Een goed voorbeeld hiervan is Qogni, een AI-gestuurd platform dat burn-outklachten signaleert op basis van anonieme gezondheidsdata, stressfactoren en leefstijlpatronen. In Nederland kampte in 2022 bijvoorbeeld 19% van de werknemers met burn-outklachten. Met een proactieve aanpak kunnen bedrijven niet alleen verzuim verlagen, maar ook de productiviteit en het welzijn van werknemers verbeteren.

Hoe AI helpt om verzuim te voorspellen en te voorkomen

Slimme ergonomie en exoskeletten tegen kortdurend verzuim in de zware industrie

Exoskeletten en ergonomische hulpmiddelen verminderen de fysieke belasting, vooral in sectoren zoals metaalbewerking en machinebouw. Door het verplaatsen van de belasting naar sterkere spiergroepen, helpen exoskeletten om kortdurend verzuim in de zware industrie drastisch te verlagen.

VR-trainingen: innovatieve aanpak om kortdurend verzuim in de zware industrie te verminderen

Virtual reality (VR) wordt steeds vaker ingezet als effectief middel om fysieke belasting te verminderen en kortdurend verzuim in de zware industrie te verlagen. In deze sector, waar werknemers dagelijks worden blootgesteld aan intensieve fysieke arbeid en mentale werkdruk, biedt VR een veilige en interactieve manier om ergonomisch verantwoord te werken en blessures te voorkomen.

Gecontroleerd oefenen

Met behulp van VR-simulaties kunnen medewerkers in een gecontroleerde omgeving oefenen met tiltechnieken, werkhoudingen en het correct bedienen van zware machines. Deze realistische, meeslepende leerervaringen bootsen werksituaties natuurgetrouw na, waardoor medewerkers niet alleen de theorie begrijpen, maar ook direct kunnen oefenen met de praktische toepassing. Dit is vooral waardevol in sectoren zoals de elektrotechniek en de zware machinebouw, waar precisie, veiligheid en ergonomie essentieel zijn. Hoe VR-trainingen bijdragen aan een gezonde en veilige werkomgeving:

  • Veilig en risicoloos leren: medewerkers trainen in realistische werksituaties zonder kans op letsel.
  • Meeslepende en op maat gemaakte simulaties: VR-trainingen kunnen specifiek worden afgestemd op de risico’s in elektrotechnische en industriële sectoren, zoals werken met hoogspanningsinstallaties of zware hijsapparatuur.
  • Bewustwording van ergonomische principes: door hands-on ervaring leren werknemers de juiste technieken voor tillen, draaien en langdurig werken in bepaalde houdingen.
  • Verhoogde mentale veerkracht: VR-simulaties kunnen ook stressvolle werksituaties nabootsen, zodat medewerkers beter leren omgaan met hoge werkdruk en onverwachte scenario’s, zoals storingen of noodprocedures.
  • Efficiënte re-integratie: werknemers die uitgevallen zijn door fysieke klachten kunnen met VR stapsgewijs wennen aan hun werkzaamheden voordat ze weer volledig aan de slag gaan.

Door VR-trainingen structureel in te zetten, kunnen bedrijven niet alleen het aantal verzuimmeldingen verlagen, maar ook bijdragen aan een cultuur waarin preventie en duurzame inzetbaarheid centraal staan. In elektrotechnische en industriële sectoren helpt deze innovatieve technologie bovendien om de veiligheid en nauwkeurigheid van het werkproces te verbeteren. Het resultaat? Minder kortdurend verzuim in de zware industrie, beter getrainde medewerkers en een veiligere werkomgeving waarin technologie en preventie hand in hand gaan.

Hoe een staalfabriek kortdurend verzuim wist te verminderen

Een grote Nederlandse staalproducent kampte met toenemend kortdurend verzuim in de zware industrie door rugklachten en spierblessures. In samenwerking met een arbodienst en een technologieleverancier implementeerde het bedrijf de volgende maatregelen:

  • slimme sensoren in werkstations detecteerden risicovolle houdingen en gaven medewerkers directe feedback;
  • tiltrainingen en coaching hielpen werknemers bij het verbeteren van hun lichaamshouding;
  • exoskeletten ondersteunden medewerkers bij de zwaarste taken om fysieke belasting te verlagen.

Binnen zes maanden daalde het aantal ziekmeldingen aanzienlijk en verbeterde de tevredenheid van medewerkers aanzienlijk.

De link tussen verduurzamen en kortdurend verzuim zware industrie

Naast ergonomische maatregelen speelt ook verduurzaming een cruciale rol in het verminderen van verzuim in de zware industrie. Hoge energiekosten en onzekere infrastructuur leiden tot productieafbouw en onzekerheid bij werknemers, wat indirect bijdraagt aan hoger verzuim.

Om dit probleem aan te pakken, investeert de overheid in het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie, met maatregelen zoals:

Door deze initiatieven krijgen bedrijven meer zekerheid en stabiliteit, wat niet alleen goed is voor de economie, maar ook helpt bij het terugdringen van kortdurend verzuim in de zware industrie.

Conclusie

Kortdurend verzuim in de zware industrie ontstaat door fysieke en mentale belasting, verouderde infrastructuur en de noodzaak tot verduurzaming. Dit verhoogt de werkdruk en verlaagt de productiviteit, waardoor een gerichte aanpak essentieel is. Door AI en datagedreven preventie kunnen bedrijven verzuim vroegtijdig signaleren en proactief ingrijpen. Slimme ergonomie, zoals exoskeletten en real-time monitoring, vermindert fysieke belasting, terwijl VR-trainingen en coaching bijdragen aan veilig en efficiënt werken. Daarnaast helpt verduurzaming bij het creëren van een stabiele werkomgeving en het verminderen van stressfactoren die uitval veroorzaken. Bedrijven die investeren in technologie, preventie en duurzame inzetbaarheid bouwen aan een gezondere werkplek en een sterke, toekomstbestendige industrie.

Takeaways

  • Voorkom fysieke overbelasting met exoskeletten, AI-monitoring en ergonomische hulpmiddelen.
  • Verlaag mentale werkdruk door coaching, flexibele roosters en mentale ondersteuning in te zetten.
  • Gebruik AI en data om verzuim te voorspellen en op tijd in te grijpen.
  • Train medewerkers met VR zodat ze veiliger en ergonomischer werken.
  • Investeer in duurzame energie en infrastructuur om onzekerheid en stress te verminderen.
  • Combineer technologie en preventie voor een gezonde en toekomstbestendige werkomgeving.

Download de RI&E Checklist

Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.

Bekijk alle downloads

Gerelateerde berichten

  • Carolien Ringma
  • 15/03/2025
  • Verzuim

Beheersen van frequent kortdurend ziekteverzuim in de zware industrie

  • Carolien Ringma
  • 28/02/2025
  • Verzuim

Investeren in gezondheid: de sleutel tot verzuimpreventie in de maakindustrie

  • Carolien Ringma
  • 15/02/2025
  • Verzuim

Het belang van ergonomische werkomgevingen in het verminderen van verzuim