Iedereen lijkt het erover eens dat het thuiswerken als nieuwe manier van werken een blijvertje is. Heeft u het al opgenomen in uw beleid, of denkt u eraan dit te doen? Thuiswerken kan zeker verschillende positieve kanten hebben voor u en uw werknemer, al zijn er ook praktische zaken die eventueel negatief kunnen uitpakken. Om dit goed te beoordelen zetten we een aantal voordelen en nadelen van thuiswerken op een rij, zodat u kunt zien of het opnemen van thuiswerken in uw beleid de beste keuze voor u is.
Blijft thuiswerken populair?
Thuiswerken staat volgens Nu.nl op dit moment al bovenaan de lijstjes als een van de belangrijkste arbeidsvoorwaarden bij het kiezen van een baan. Ook werd volgens TNO onderzocht dat 42% van de werknemers graag hybride blijft werken, deels op kantoor en deels thuis. Van de werknemers wilt 24% graag helemaal thuis blijven werken. Daarnaast gaan volgens onderzoek van de Rijksoverheid veel bedrijven thuiswerken permanent opnemen in hun beleid. Het lijkt er dus op dat thuiswerken niet meer een uitzondering is, maar in ieder geval deels de regel wordt. Maar wat zijn de voor- en nadelen van thuiswerken? En past het ook in het beleid van uw bedrijf?
Voordelen en nadelen thuiswerken volgens de werknemer
Allereerst, wat zijn de voordelen voor uw werknemers dat een groot percentage graag in ieder geval nog deels wilt thuiswerken? Uit onderzoek van TNO bleek dat werknemers beide voor- en nadelen ondervonden aan het thuiswerken.
Grootste voordelen van thuiswerken voor werknemers:
De verwachtingen waren gespannen: sinds thuiswerken meer voorkwam tijdens 2020 is er namelijk veel onderzoek gedaan naar de effecten ervan. Hoe ervaren de werknemers het thuiswerken en hun kwaliteit van werken in deze nieuwe situatie? Dit maakt natuurlijk veel uit voor welke vruchten u als werkgever ervan kunt plukken. Uit onderzoek kwamen verschillende voordelen naast nadelen van thuiswerken naar voren:
Werknemers ervaren meer autonomie en flexibiliteit. Dit geeft ze meer bevlogenheid en maakt ze productiever, met kwalitatief betere resultaten.
Volgens onderzoek zijn thuiswerkers productiever dan op kantoor: 86% van de werknemers geeft aan evenveel of meer uren te presteren dan werk op kantoor en 92% verzet evenveel of meer werk. Ook zijn werknemers efficiënter met thuiswerken dan op kantoor.
Minder kosten met betrekking tot kantoorruimte. Ook kan kantoorruimte voortaan gebruikt worden voor meer specifieke zaken als brainstormsessies of vergaderingen.
Een betere balans tussen werk en privé voor werknemers. Een goede balans hiertussen is essentieel voor gezond en duurzaam werken en het voorkomen van burn-out klachten.
Veel werknemers zeggen met lichte klachten of ziekte thuis wel door te werken, of in ieder geval deels. Wanneer de werkgever het toelaat, werkt 62% van de medewerkers tijdens zulke gezondheidsklachten thuis. Bij de verplichting naar kantoor te gaan, zou dit sneller leiden tot verzuimdagen. DIt betekent dat over het algemeen het aantal verzuimdagen omlaag zou gaan met thuiswerken.
Nadelen bij thuiswerken: gezondheidsrisico’s
Omdat de werkplek verandert veranderen eventuele risico’s rondom de gezondheid en veiligheid ook. Als werkgever bent u verplicht beleid te vormen dat eventuele risico’s beperkt of zoveel mogelijk voorkomt. Ook als het gaat om nadelen bij thuiswerken als psychosociale arbeidsbelasting, zoals een hoge werkdruk. Een aantal risico’s omtrent de gezondheid die worden genoemd uit onderzoek behandelen we hieronder.
Gebrek aan ergonomie bij thuiswerken
Het gebrek aan een functioneel ergonomisch ingerichte werkplek werd als een van de grootste nadelen van het thuiswerken genoemd. Ook zouden mensen langer per dag zitten met thuiswerken en dus minder bewegen. Deze zaken kunnen worden opgelost door te investeren in het aanpassen van de thuiswerkplek zodat fysieke klachten kunnen worden voorkomen.
Denk bijvoorbeeld aan het uitlenen van een goede bureaustoel van kantoor, laptopverhogers, extra beeldschermen of het geven van een budget om de thuiswerkplek in te richten.
Ook het stimuleren van voldoende pauze nemen en actiever aan beweging te doen helpt om de lichamelijke over- of onderbelasting te verlichten.
Gebrek aan sociale contacten en verbondenheid
Missen uw werknemers de small talk bij de koffieautomaat? Het gebrek aan contact wordt ook genoemd een van de grote nadelen van thuiswerken. Uit onderzoek van CBS bleek dat in 2020, waarin thuiswerken de norm werd, een op de vijf werknemers hun collega’s niet of nauwelijks tegen kwamen.
Een van de grootste redenen waarom werknemers nog wel graag naar kantoor zouden willen gaan is om het contact met hun collega’s.
Door het gebrek aan contact ervaren thuiswerkers over het algemeen wat minder steun van collega’s of leidinggevenden.
Ook werd de samenwerking als wat lastiger ervaren en voelden ze over het algemeen een wat minder verbondenheid met collega’s onderling of het bedrijf.
Heeft thuiswerken nadelen voor de werkdruk?
De vraag is of de thuiswerkplek veel invloed heeft op de ervaren werkdruk door personeel en of thuiswerken daarin veel nadelen heeft. Voor een deel van de werknemers leek de werkdruk namelijk inderdaad omhoog te zijn gegaan. Aan de andere kant publiceerde TNO juist redelijk positieve cijfers omtrent burn-outklachten van het jaar 2020. Hierbij bleek dat de hoeveelheid mensen met deze klachten niet omhoog te zijn gegaan met het vele thuiswerken. De cijfers zijn duidelijk:
In 2020 gaf namelijk 1,2 miljoen werknemers oftewel 15,7% van de werknemers aan burn-outklachten te hebben, dat zelfs een vermindering van 0,1 miljoen was.
In 2020 gaf ruim 34% van de werknemers werkdruk of werkstress aan als reden voor het verzuim, een jaar eerder gold dat nog voor 37%.
Burn-out blijft nog steeds een belangrijke oorzaak van langdurig ziekteverzuim, door bijkomstige hoge kosten van 3,2 miljard euro in 2019 voor Nederlandse werkgevers.
De hoeveelheid ervaren ongewenst gedrag ging ook omlaag in de periode van het thuiswerken.
Uit onderzoek had ongeveer 21% van de werknemers te maken met ongewenst gedrag van externen, het laagste percentage sinds 2005.
Verbetering of verslechtering van de werk-privé balans?
Toch zijn er ook redenen waardoor een deel van de werknemers juist meer klachten ervaarde met thuiswerken. Weerbaarheid tegen een hoge werkdruk wordt namelijk vaak versterkt door het hebben van een goede werk-privé balans. Een aantal redenen die als voor- en nadelen van thuiswerken kunnen worden gezien:
De cijfers wijzen uit dat de werk-privé balans in 2020 voor de meeste mensen verbeterde. In 2019 had nog 9,7% last van een werk-privé disbalans, en in 2020 gold dat voor 7,6% van de werknemers.
Ook gaven ten opzichte van eind 2019 werknemers eind 2020 iets minder vaak aan hoge taakeisen te hebben (38% in 2019 en 34% in 2020) en ook minder vaak een lage autonomie te hebben (43% in 2019 en 41% in 2020)
Een ander nadeel van thuiswerken is dat wanneer de werkplek en privésfeer dezelfde is, vaak ook de scheiding tussen werk en privé meer vervaagd. Werknemers leken het moeilijker te vinden hun werk los te laten na werktijd met thuiswerken.
Daarnaast is het door de digitalisatie van de maatschappij mogelijk elk moment van de dag, op elke locatie, bezig te zijn met werk. Wanneer mensen altijd bereikbaar zijn voor werk, is het moeilijker te herstellen van het werk in privétijd. Op dit moment wordt een wet omtrent het recht op onbereikbaarheid besproken, dat actueler is geworden sinds het vele thuiswerken van de laatste jaren.
Takeaways
Thuiswerken wordt bij veel bedrijven permanent opgenomen in beleid en is populair bij werknemers.
Thuiswerken lijkt een positief effect te hebben op werknemers met onder andere een verminderde kans op langdurig ziekteverzuim en een verhoogde productiviteit.
Met de thuiswerkplek komen nieuwe risico’s die verholpen moeten worden: een gebrek aan ergonomie en sociale contacten kunnen als nadelen van thuiswerken gezien worden.
Volgens onderzoek is thuiswerken positief als het gaat om de ervaren werkdruk en de werk/privé balans, wat positief is tegen burn-outklachten.
Download de RI&E Checklist
Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.
