Wat is duurzame inzetbaarheid? Een definitie voor de offshore, maritieme en energiesector

Geschreven door Carolien Ringma, Vitaliteit

Gepubliceerd op 12/08/2023

In de dynamische wereld van de offshore sector en de maritieme en energiesector is duurzame inzetbaarheid een voorwaarde voor een efficiënte en winstgevende bedrijfsvoering.

Duurzame inzetbaarheid wordt gedefinieerd als het vermogen van werknemers om gezond, competent en gemotiveerd aan het werk te blijven. In de praktijk komt het erop neer mensen inzetbaar en aan het werk te houden op de arbeidsmarkt tot zij de pensioenleeftijd hebben bereikt. 

Het belang van duurzame inzetbaarheid in zowel de offshore, maritieme als energiesector wordt groter naarmate de vergrijzing van de beroepsbevolking toeneemt. Het effect hiervan is in deze sectoren groter omdat werknemers eerder met pensioen gaan dan in veel andere sectoren. Wat betekent duurzame inzetbaarheid voor u als werkgever of HR-professional in een van deze sectoren? Wat kunt u doen om bij te dragen aan duurzame inzetbaarheid binnen uw bedrijf en sector?

Het belang van duurzame inzetbaarheid: een analyse 

Het belang van duurzame inzetbaarheid wordt duidelijk wanneer we ons verdiepen in de ontwikkelingen op het gebied van arbeid en arbeidsomstandigheden binnen de eerder genoemde sectoren. Onderzoek toont aan dat bijvoorbeeld werknemers in de offshore met het klimmen der jaren meer last krijgen van ziekte en andere gezondheidsproblemen die in verband kunnen worden gebracht met langdurig offshorewerk. Als gevolg hiervan is een duidelijke stijging van het ziekteverzuim en een stijging van de frequentie van vervroegde uitdiensttreding te zien. In de energiesector is al jaren sprake van een tekort aan technici bijvoorbeeld. Het wordt een hele uitdaging om genoeg technici te vinden die hard nodig zijn om de energietransitie te doen slagen.

Offshore wind in de lift 

De verwachting is dat het met name uitdagend wordt om voldoende technici en engineers te vinden voor de offshore windsector. Er moeten tot aan 2030 gemiddeld twee windturbines per dag worden geïnstalleerd in Nederland. Echter, de bulk aan werkgelegenheid zal op het conto worden geschreven van het segment operations & maintenance. Voornamelijk zullen technici voor de volgende functies hard nodig zijn:

  • turbine maintenance & repair;
  • foundation maintenance, repair & cleaning;
  • array cable maintenance & repair;
  • export cable and grid connection maintenance & repair.

Binnen het segment operations & maintenance zullen technici met diverse kwalificatieniveaus voor verschillende expertises nodig zijn,  denkt u daarbij aan: 

  • mechanische systemen
  • hydrauliek
  • elektrische systemen
  • elektronica
  • computersystemen
  • turbinebladen

Experts schatten in dat, met de ambitie om in het jaar 2030 11,5 GW op het Nederlandse Continentaal Plat (NCP) te genereren, er tussen de 550 en 1.350 FTE aan werkgelegenheid zal zijn. 

Het binnenboord houden van het aanwezige talent heeft daarom voor u en uw collega’s werkgevers nog meer prioriteit dan voorheen. Duurzame inzetbaarheid en een hogere efficiëntie kunnen namelijk voor een deel het tekort aan personeel opvangen. 

Waarom investeren in duurzame inzetbaarheid?

Investeren in duurzaamheid is niet een kwestie van meegaan in een hedendaagse trend op het gebied van HR maar een noodzaak om zowel het welzijn van werknemers te waarborgen alsook de continuïteit van uw bedrijf of organisatie. Nieuwe en strengere arbo-regels als gevolg van nieuwe ontwikkelingen, zoals de energietransitie maar ook de krapte op de arbeidsmarkt, dwingen u tot meer investeren in duurzame inzetbaarheid. Duurzame inzetbaarheid is noodzakelijk, maar kan u en uw bedrijf ook veel opleveren.

  • Het behouden van ervaren en gekwalificeerde werknemers.
  • Vergroot de betrokkenheid van uw werknemers bij hun taken en verantwoordelijkheden.
    • betrokken, productieve en blije werknemers praten met uw klanten, zetten projecten neer en komen met nieuwe ideeën, waarmee zij de sleutel zijn tot employer branding
      • employer branding is weer belangrijk voor het aantrekken van nieuwe talentvolle werknemers
  • Bevorder hogere werkprestaties en productiviteit van uw werknemers.
  • Uw werknemers kunnen hun talenten verder ontwikkelen wat ten gunste komt van het bedrijf.
  • Uw bedrijf of organisatie toont maatschappelijke verantwoordelijkheid door in te zetten op duurzame arbeidsomstandigheden. 

De unieke uitdagingen van fysieke arbeid 

De offshore, maritieme en energiesector zijn buitengewoon veeleisend. Werknemers krijgen te maken met taken, zoals zware hefwerkzaamheden, blootstelling aan extreme klimatologische omstandigheden en de uitdaging van maandenlang geïsoleerd werken. Dit alles vergroot het risico op beroepsziekten en letsel aanzienlijk. De oorzaken van verminderde duurzame inzetbaarheid in de offshore, maritieme en energiesectoren zijn divers:

  • Werkgerelateerd: de eisen van de job, lange werkdagen en het isolement van familie.
    • slijtage aan knieën en andere gewrichten als gevolg van het beklimmen van trappen maar ook het werken in moeilijke houdingen.
    • flexibiliteit in het plannen van het werk is zeer beperkt.
    • een lange periode fit en alert blijven wordt met ouder worden steeds moeilijker.
  • Persoonlijk: gebrek aan training of gezondheidsbeheer kan prestaties belemmeren.
  • Maatschappelijk: als de wereld naar groenere energiebronnen beweegt, vereist dit aanpassing en bijscholing van werknemers.

De onzichtbare vijand: mentale uitputting

Het isolement en de druk van werken op zee of op een afgelegen boorplatform kunnen diepe sporen nalaten op de mentale gezondheid. Dit gaat verder dan alleen fysiek ver van dierbaren zijn. Het is ook de mentale last van afzondering die kan leiden tot mentale uitputting, waarbij bedrijven voorzieningen moeten treffen om deze onzichtbare vijand te lijf te gaan. 

Strategieën voor bevordering van duurzame inzetbaarheid 

Strategieën om binnen de sectoren energie, maritiem en offshore de duurzame inzetbaarheid van personeel te vergroten:

  • Opleiding & Ontwikkeling: frequente trainingen waarbij werknemers hun skills kunnen updaten en zich aan kunnen passen aan nieuwe technologieën.
    • Maak afspraken over verlofregelingen, flexibeler werken of het doen van (fysiek) minder belastend werk.
  • Gezondheidsmanagement: regelmatige gezondheidschecks, voedzame maaltijdopties en fitnessfaciliteiten ter plaatse.
  • Mentale ondersteuning: counseling en mentale ondersteuningsprogramma’s ter plaatse voor werknemers die worstelen met mentale gezondheidsproblemen.
    • Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO) kan helpen in kaart te brengen waar de risico’s op bijvoorbeeld werkstress of burn-out liggen.
  • Begeleiding van werknemers die dreigen buiten de boot te vallen omdat hun baan op de tocht staat. Hiermee kan de werkloosheidsduur worden beperkt.
  • Begeleiden van werknemers die deels arbeidsongeschikt zijn naar passend werk.

Innovaties die het verschil maken 

De technologie van vandaag kan een handje helpen. Wearables, zoals fitnesstrackers, kunnen werknemers helpen hun gezondheid op de voet te volgen. VR-technologie kan worden ingezet voor realistische trainingsscenario’s zonder echt gevaar. Dit soort innovaties zijn toekomstgericht en kunnen significante verschillen maken in de dagelijkse praktijk.

BP gebruikt Virtual Reality om personeel te trainen voor situaties op de werkvloer. Hiervoor heeft BP in samenwerking met Maersk Training een platform opgezet om de kennis van offshore boorteams te vergroten.

De VR-gebaseerde training bootst kritieke omstandigheden van de boorzone na, waardoor nieuwe werknemers van tevoren kunnen wennen aan wat ze te wachten staat op locatie. 

Conclusie

Duurzame inzetbaarheid is cruciaal voor de offshore, maritieme en energie sectoren, gezien de toenemende vergrijzing en arbeidsmarktuitdagingen. Een combinatie van gezondheidsmanagement, voortdurende opleiding, mentale ondersteuning en technologische innovaties, zoals VR-trainingen kunnen de duurzame inzetbaarheid van werknemers verhogen en bijdragen aan het succes en de continuïteit van bedrijven binnen deze sectoren.

Take-aways

  • Duurzame inzetbaarheid gaat verder dan fysieke gezondheid; mentaal welzijn is net zo essentieel.
  • De energietransitie en vergrijzing leggen extra druk op de beschikbare arbeidskrachten.
  • Technologische oplossingen zoals VR kunnen een aanzienlijke impact hebben op training en voorbereiding.
  • Een integrale aanpak van gezondheidsbeheer, opleiding en ondersteuning is essentieel voor het welzijn en behoud van werknemers.

Download de RI&E Checklist

Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.

Bekijk alle downloads

Gerelateerde berichten

Ontwikkelen van effectief ziekteverzuimbeleid voor de maakindustrie

Belang van preventieve gezondheidschecks voor werknemers in risicovolle werkomgevingen

  • Carolien Ringma
  • 18/10/2024
  • Verzuim

Innovatieve technologieën ondersteunen ziekteverzuimbeheer