Een effectief vitaliteitsprogramma: tips en uitdagingen

Geschreven door Carolien Ringma, Vitaliteit

Gepubliceerd op 13/12/2022

U bent overtuigd geraakt van het belang van vitaliteit voor uw werknemers en uw bedrijf en u wilt hier serieus werk van gaan maken. Dat begint allemaal bij een effectief vitaliteitsprogramma. Het opstellen hiervan kan de nodige uitdagingen met zich mee brengen. In deze blog bespreken wij veel voorkomende uitdagingen en geven wij u tips om deze uitdagingen te lijf te gaan.

Wat is een effectief vitaliteitsprogramma?

Een vitaliteitsprogramma heeft als doel werknemers vitaal te maken en behouden. Dit zorgt ervoor dat zij goed in hun vel zitten, dat ze gemotiveerd en bevlogen zijn en dat ze duurzaam inzetbaar zijn voor de werkgever. Een vitaliteitsprogramma gaat niet alleen over fysieke gezondheid, maar omvat veel meer. Het gaat over lichamelijke en psychische gezondheid, een gezonde balans tussen werk en privé en een aangename werksfeer. Een goed vitaliteitsprogramma kent vier aandachtsgebieden: 

  • Sociaal: goede verstandhouding tussen collega’s onderling, een aangename werksfeer, prettige samenwerking, goede communicatie; 
  • Mentaal: motivatie en bevlogenheid van werknemers, een gezonde balans tussen werk en privé, voldoende ontspanning tijdens en naast het werk;
  • Fysiek: voldoende lichaamsbeweging, een gezond dieet;
  • Veiligheid: een veilige werkomgeving, een zo laag mogelijk risico op bedrijfsongevallen en gezondheidsklachten door het werk.

Een vitaliteitsprogramma ziet er voor ieder bedrijf anders uit. Het is afhankelijk van de branche waarin het bedrijf werkzaam is, de cultuur van het bedrijf en de behoeften van de werknemers.

Uitdagingen en tips bij het opstellen van een vitaliteitsprogramma 

Het opstellen van een vitaliteitsprogramma is een goed idee, maar brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. Hieronder bespreken we een aantal uitdagingen waar u mee te maken kunt krijgen en geven we u tips om hier op de beste manier mee om te gaan.

Bewustwording creëren

Een vitaliteitsbeleid invoeren, betekent meestal dat u veranderingen wil laten plaatsvinden in de werksituatie. Sommige veranderingen zullen door iedereen meteen begrepen worden, maar voor andere zal u eerst bewustwording moeten kweken om draagvlak te creëren. 

Onze tip(s)

Onderschat het proces van bewustwording niet en geef hier aandacht aan in uw beleid. Investeer in educatie over verschillende onderdelen van vitaliteit en ga in gesprek met uw werknemers om te peilen hoe zij deze educatie ontvangen en wat het doet met hun bewustzijn hierover.

Zorg dat u iedereen in uw bedrijf bewust maakt van het belang van vitaliteit, ook degenen bovenin de organisatie die uw bedrijfsstrategie bepalen. Zo wordt het als het ware een mindset, van waaruit uw bedrijf bestuurd wordt.

Veranderingen geleidelijk invoeren

Wanneer u als werkgever overtuigd bent geraakt van het belang van vitaliteit en de manier waarop uw werknemers hun vitaliteit kunnen vergroten, loopt u het risico om overmoedig te worden. U wilt binnen korte tijd zoveel mogelijk positieve veranderingen doorvoeren. Grote kans dat u op weerstand stuit van (een deel van) uw werknemers, die niet meteen staan te springen om al deze veranderingen.

Onze tip(s)

Wees u ervan bewust dat wellicht niet al uw werknemers even overtuigd zijn van de noodzaak tot verandering. U heeft een proces van bewustwording achter de rug, maar uw werknemers zijn (nog) niet op dit punt. Onbekend maakt bovendien vaak onbemind. Neem daarom de tijd om bewustwording onder uw werknemers te creëren, ga in gesprek met uw werknemers en neem ze mee in het verhaal en het doel dat u wilt bereiken. Indien u veranderingen wilt doorvoeren in het beleid, doe dit dan stap voor stap. Evalueer na iedere stap of het de gewenste uitwerking heeft en blijf continu het gesprek hierover voeren met uw werknemers. Probeer uw werknemers zo min mogelijk te ‘pushen’. 

Ruimte geven voor eigen invulling

Om veranderingen in de werksituatie van uw werknemers te laten werken, is het belangrijk dat zij het zich ‘eigen’ maken. Dit gaat vaak makkelijker wanneer werknemers de ruimte krijgen om zelf invloed uit te oefenen op de manier waarop dit gebeurt. Dit versterkt de intrinsieke motivatie om het daadwerkelijk te doen slagen. Uit onderzoek blijkt ook dat autonomie één van de basisingrediënten is om mensen te motiveren en te bewegen tot verandering. Daarnaast leidt een gevoel van autonomie voor werknemers op zichzelf al tot een hogere mate van vitaliteit.

Onze tip(s)

Zorg dat u niet teveel afbakent hoe de werksituatie eruit moet gaan zien. Probeer eerst bewustwording te creëren en ga vooral het gesprek aan met uw werknemers over de ideeën die zij zelf hebben over vitaliteit. Geef veel ruimte aan initiatieven van werknemers zelf en laat uw waardering hiervoor veelvuldig blijken. Straal vertrouwen uit in het beoordelingsvermogen van uw werknemers en leg ook verantwoordelijkheid bij de werknemer zelf.

Zelf het goede voorbeeld geven

We weten allemaal: goed voorbeeld doet volgen. Dat geldt ook hier. Wanneer u en uw leidinggevenden zelf gezond gedrag laten zien, begint u het onderdeel te maken van de organisatiecultuur. Hiermee nodigt u uw werknemers uit dit voorbeeld te volgen en voelen zij zich ook vrij om gezond gedrag te laten zien.

Onze tip(s)

Leef gezond en vitaal gedrag voor aan uw werknemers. U kunt hierbij denken aan gezond eten en voldoende lichaamsbeweging. Maar denk ook aan andere zaken, die soms lastiger in de praktijk te brengen zijn voor personen in leidinggevende functies. Zorg bijvoorbeeld dat zij voldoende korte pauzes nemen tussen het werk door, dat zij voldoende rust nemen en op bepaalde momenten zich losmaken van het werk. Besteed ook aandacht aan de manier waarop u en uw leidinggevenden communiceren en hoeveel ruimte er geboden wordt om ontevredenheid te uiten of misstanden aan te kaarten. Hiermee leeft u niet alleen een gezonde leefstijl voor, maar ook een veilige werksfeer en gezonde communicatie.

De juiste hulp inroepen

Er is veel informatie te vinden over het opstellen van een vitaliteitsbeleid en er zijn allerlei voorbeelden te vinden van hoe een vitaliteitsbeleid eruit ziet. Echter in de praktijk zien we dat wat voor het ene bedrijf perfect werkt, voor het andere bedrijf veel minder goed uitpakt. Of iets werkt voor uw bedrijf is van allerlei factoren afhankelijk. Hoe ziet uw bedrijf eruit? Hoe ziet uw personeelsbestand eruit? Hoe is de cultuur binnen uw bedrijf? In welke branche opereert uw bedrijf? Het is dus zaak om een beleid samen te stellen dat passend is voor uw specifieke bedrijf. Hiervoor kan het een goed idee zijn om hulp in te schakelen van experts op dit gebied.

Onze tip(s)

Kijk niet alleen naar standaard formats van vitaliteitsprogramma’s, maar roep de hulp in van professionals. Een arbodienst is de partij bij uitstek die u hierbij kan helpen. Zij hebben goed zicht op uw personeelsbestand en waar de risico’s liggen voor uw bedrijf. Zij kunnen u dan ook goed helpen bij het opstellen, monitoren en evalueren van een goed vitaliteitsprogramma, afgestemd op uw bedrijf en uw wensen.

Takeaways

  • Een effectief vitaliteitsprogramma zorgt ervoor dat werknemers goed in hun vel zitten, gemotiveerd en bevlogen zijn en duurzaam inzetbaar zijn. 
  • Een vitaliteitsbeleid heeft aandacht voor het sociale, het mentale, het fysieke vlak en het vlak van veiligheid. 
  • Wanneer u een vitaliteitsbeleid wilt invoeren, zorg dan dat u eerst bewustwording creëert binnen alle lagen van uw bedrijf.
  • Wees geduldig bij het doorvoeren van veranderingen en verwacht niet dat iedereen meteen enthousiast is. Creëer eerst draagvlak, voordat u een volgende stap zet.
  • Geef uw werknemers ruimte om zelf invulling te geven aan het begrip vitaliteit. Moedig eigen initiatieven van werknemers aan.
  • Geef zelf het goede voorbeeld. Als u graag wilt dat werknemers goed voor zichzelf zorgen, moet u bij uzelf beginnen. Dit geldt ook voor de leidinggevenden binnen uw bedrijf.
  • Roep hulp in van professionals met de juiste expertise. Een gespecialiseerde arbodienst is de partner bij uitstek die u kan helpen bij het opstellen van een passend vitaliteitsbeleid.

Download de RI&E Checklist

Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.

Bekijk alle downloads

Gerelateerde berichten

  • Carolien Ringma
  • 06/07/2024
  • Verzuim

Gezondheid en veiligheid op de werkvloer voor het verminderen van verzuim

Preventie van ziekteverzuim in de productiesector

Rol van leidinggevenden bij het verminderen van ziekteverzuim