Is het weer tijd voor het PMO of biedt u voor het eerst een PMO aan uw werknemers? Wat is de beste manier om deze te verzorgen en voor welk type PMO kiest u? Over het algemeen is een effectief preventief medisch onderzoek aangepast op de specifieke werksituatie en functie van uw werknemer. Ook zijn er regels omtrent hoe vaak u verplicht bent het onderzoek aan te bieden. In dit artikel leest u alles wat u moet weten over het aanbieden van een PMO aan uw werknemers.
Wat is een PMO?
Vraagt u zich af wat een PMO precies inhoudt? Een PMO staat voor een preventief medisch onderzoek. Volgens de arbowet bent u verplicht om periodiek een medisch onderzoek aan te bieden aan uw werknemers. In de wet is daarom het PAGO opgenomen, een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek, maar in praktijk wordt bijna altijd een PMO aangeboden. Hoe kunt u het PMO het beste aanbieden aan uw werknemers? Wat zijn de regels en wie beslist over het PMO?
Waarom een PMO aanbieden?
Een PMO aanbieden is dan wel verplicht, het kan ook ontzettend veel voordelen hebben deze tijdig uit te voeren. Zeker wanneer u dit buiten de verplichte periodes doet, kunt u dit onderzoek inzetten om de bedrijfscontinuïteit te verbeteren. Denk hierbij aan:
Ziekteverzuim kan preventief worden opgespoord. U kunt werknemers die risico lopen sneller helpen en voorkomen dat ze (langdurig) uitvallen. Werkgerelateerd verzuim is een grote kostenpost. Volgens TNO was werk de oorzaak van 47% van alle verzuimdagen in 2019, en zijn de kosten van verzuim door beroepsziekten in 2020 verdubbeld naar 2,5 miljoen.
Verzuimen binnen een bepaalde afdeling veel werknemers? U mag volgens de wet geen persoonlijke medische informatie van werknemers ontvangen. Wel kunt u advies krijgen omtrent medische informatie van bepaalde afdelingen of functiegroepen. Zo kunt u meer gericht de risico’s aanpakken en andere gepaste maatregelen nemen.
Naast verzuimpreventie kunt u ook betere maatregelen ontwikkelen als het gaat om duurzame inzetbaarheid en uw vitaliteitsbeleid.
Voert u het PMO niet op de juiste manier uit, of niet vaak genoeg? De Nederlandse Arbeidsinspectie controleert en kan handhaven met boetes, variërend van €340 tot en met zelfs €13.500.
Wanneer biedt u een PMO aan?
Het aanbieden van een PMO is verplicht, maar wanneer moet u hem dan aanbieden? Hoewel de arbowet alleen de verplichting tot een PAGO onderschrijft, staan in de CAO’s van verschillende sectors en branches meer details. Periodiek betekent namelijk voor verschillende functies en sectoren wat anders. Hierbij gaat het om de mate van verschillend risico’s binnen het beroep, maar ook zaken als de leeftijd van uw werknemer. Een aantal voorbeelden van regels rondom het periodiek medisch onderzoek:
Werken met overdruk: Jaarlijkse PMO verplicht
Mogelijk blootstelling aan gevaarlijke stoffen: Vóór de mogelijke blootstelling plaatsvindt, tijdens en na de mogelijke blootstelling. Bij incidenten moeten extra PMO’s worden aangeboden. De resultaten van de PMO’s moeten opgenomen worden in een dossier en tenminste 40 jaar bewaard worden.
Hoe vaak is periodiek?
Wellicht klinkt ‘periodiek’ u wat vaag in de oren, en dat is zeker met een reden. Omdat de regels verschillen per sector en per arbeidsomstandigheden van een functie, bestaan hier verplichtingen voor buiten de directe arbowet. Er zijn verschillende manieren om te weten hoe vaak u de PMO moet aanbieden aan uw werknemers. Indien hierover wettelijke verplichtingen staan in de CAO van uw sector of branche dient u zich in ieder geval aan deze frequentie te houden. Staat dit niet in de CAO, dan wordt op een andere manier besloten hoe vaak u het PMO moet aanbieden:
De ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) heeft instemmingsrecht over de frequentie van de PMO.
Ontbreekt er een OR of PVT? Dan hebben de werknemers adviesrecht.
Daarnaast wordt aanbevolen de PMO in ieder geval een, twee of driejaarlijks uit te voeren.
Hoe biedt u het PMO aan uw werknemers?
Het is noodzakelijk en verplicht om periodiek een medisch onderzoek aan uw werknemers te bieden. Maar hoe kunt u dit op de beste manier doen? Hiertoe zijn een aantal zaken die voorbereid en besproken moeten worden. Onder ander:
Inhoud van het PMO. Bij het PAGO staan een aantal onderdelen vast, maar bij het PMO vaak niet. De bedrijfsarts overlegt met het management van een bedrijf en zal de wensen en doelen formuleren tot een advies. In een PMO-plan zal de bedrijfsarts u en de werknemersvertegenwoordiging een voorstel doen over de inhoud van het PMO.
Het is aanbevolen u te laten ondersteunen bij het opstellen van het PMO door een arbo deskundige of arbodienst met ervaring in de sector of branche van uw bedrijf. Met ervaring en kennis is het mogelijk de juiste inhoudelijke testen op te stellen voor het PMO zodat alle risico’s gedekt zijn. Indien u bepaalde testen niet uitvoert, kunt u cruciale gezondheidsinformatie missen en zo ook bijbehorende risico’s.
Zorg dat u uw werknemers goed informeert over het PMO, wat ze kunnen verwachten en hoe ze kunnen deelnemen. Bij meer informatie zijn werknemers sneller geneigd deel te nemen aan het PMO.
Is uw werknemer verplicht deel te nemen aan het PMO?
Volgens de arbowet bent u wel verplicht tot het aanbieden van een PMO, maar is uw werknemer niet verplicht deel te nemen. Dit gaat op individuele en vrijwillige basis. Er zijn bepaalde gevallen waarin het wel verplicht is:
Aanstellingskeuring. Om bepaalde functies uit te voeren zijn medische eisen. Wanneer u iemand wilt aannemen en die persoon de sollicitatieprocedure is doorgekomen, kunt u hem of haar dan verplichten deel te nemen aan het PMO. Uw bedrijfsarts voert dan een aanstellingskeuring uit. U ontvangt overigens geen persoonlijke medische informatie, de bedrijfsarts beoordeelt de sollicitant als geschikt of ongeschikt.
Gaat u een PMO aanbieden, maar vraagt u zich af welke u moet kiezen? Inhoudelijk kan een PMO uit verschillende testen en onderzoeken bestaan. Denk bijvoorbeeld aan oogtesten, van belang wanneer het belangrijk is goed zicht te hebben binnen een bepaalde functie. Of mentale testen, indien uw werknemer emotioneel belastend werk uitvoert en burn-out een groot risico is binnen de sector. Het is hierbij van belang dat u:
Het PMO aanpast aan de functie. Indien u verschillende functiegroepen heeft die in andere arbeidsomstandigheden werken, is het niet logisch iedereen hetzelfde PMO aan te bieden. Stel verschillende type PMO’s op voor de functiegroep van uw werknemers. Denk hierbij aan:
PMO Fysiek: Vragenlijst, lichamelijk onderzoek, conditietest, bloedtest, persoonlijk adviesgesprek om risico’s te helpen voorkomen.
PMO Mentaal: Met maatwerk vragenlijst, fysieke klachten check en persoonlijk adviesgesprek met betrekking tot het versterken van de weerbaarheid.
Ook kunt u ervoor kiezen bij een afdeling een extra PMO aan te bieden indien u merkt dat binnen deze afdeling veel verzuim of andere problemen spelen rondom de veiligheid of gezondheid.
Kies een arbo deskundige of arbodienst met expertise in uw sector. Met ervaring en kennis is het mogelijk de juiste inhoudelijke testen op te stellen voor het PMO zodat alle risico’s gedekt zijn. Indien u bepaalde testen niet uitvoert, kunt u hieruit natuurlijk ook geen resultaten halen.
Hoe voert u het PMO het beste uit?
Vraagt u zich af waar u moet starten met het uitvoeren van een PMO? Het is altijd aanbevolen u te laten ondersteunen door een arbo deskundige of arbodienst met ervaring in uw sector. Belangrijk is dat:
Uw werknemer niet verplicht is deel te nemen aan het PMO. In sommige gevallen wel, bijvoorbeeld wanneer dit als verplichting in de CAO is opgenomen of bij sollicitatieprocedures voor functies met medische eisen.
Informeer uw werknemers goed over het PMO, onder andere over hoe ze zich hiervoor kunnen aanmelden of waar ze heen moeten. Zorg ook voor voldoende voorlichting omtrent de inhoud van de PMO en informeer ze over de privacyregels.
Takeaways
Een PMO is een preventief medisch onderzoek, dat als het verplichte periodieke medisch onderzoek kan worden aangeboden.
Met een PMO kunt u ziekteverzuim preventief opsporen en uitval voorkomen. Ook kunt u afdelingsspecifieke problemen in de arbeidsomstandigheden ontdekken en oplossen.
Hoe vaak en wanneer u het PMO moet aanbieden verschilt per CAO en arbeidsrisico’s. Indien het niet expliciet staat aangegeven, moet dit met OR worden besloten. Aanbevolen is om driejaarlijks, tweejaarlijks of jaarlijks een PMO aan te bieden.
Uw werknemer is niet verplicht deel te nemen aan het PMO, tenzij dit nodig is vanuit het CAO.
Kies de invulling van het PMO die past bij de functie van uw werknemer voor de meest bruikbare resultaten.
Het inzetten van een arbeidsdeskundige of arbodienst met expertise in uw sector zorgt dat u het beste PMO kan aanbieden.
Download de RI&E Checklist
Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.
