De belangrijkste werkstress oorzaken in de offshore industrie

Werkstress is al jaren een groeiend probleem in Nederland. Ongeveer 1,3 miljoen mensen hebben last van burn-outklachten. In 2021 verzuimden werknemers in Nederland 11 miljoen dagen met werkstress als reden voor het verzuim. In 2020 waren de kosten voor verzuim wegens werkstress zo’n €2,8 miljard.  

Ook de offshore sector ontkomt er helaas niet aan. Wat zijn de belangrijkste oorzaken van werkstress in de offshore industrie?

Werkstress in het kort

Werkstress is stress die zich voordoet tijdens het werk of veroorzaakt wordt door het werk. Vaak wordt het veroorzaakt door een combinatie van factoren als werk, privé en persoonlijkheid. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen bepaalde werkzaamheden leiden tot werkstress bij een werknemer. 

Werkstress hoeft op zichzelf niet per se een probleem te zijn. Stress is een gezonde reactie van het lichaam op spannende of bedreigende situaties. Het zorgt ervoor dat we snel kunnen reageren (fight or flight) en is dus heel nuttig. In gevaarlijke situaties is dat dus heel nuttig. 

Werkstress wordt een probleem wanneer het lang aanhoudt, zonder dat er voldoende gelegenheid is om te herstellen en tot rust te komen. Het lichaam is dan continu in staat van spanning. Als dit lang genoeg aanhoudt, is het lichaam helemaal niet meer in staat om in een staat van ontspanning te komen. Dit heeft grote gevolgen voor de lichamelijke en psychische gezondheid. In het uiterste geval leidt dit tot een burn-out, vaak met (langdurig) ziekteverzuim tot gevolg.

Oorzaken van werkstress in de offshore industrie

Iedere sector kent zijn eigen uitdagingen op het gebied van werkstress. In de offshore industrie ligt er in zekere zin nog een taboe op het onderwerp, vanwege de machocultuur die er heerst. Desalniettemin kent deze sector grote risico’s als het gaat om werkstress, vanwege de aard van het werk. 

Omdat werknemers vaak lange tijd van huis zijn en ook tussen hun diensten door niet echt los komen van het werk, is het bovendien moeilijk om te ontspannen. Ze bevinden zich vaak weken of zelfs maanden op een kleine oppervlakte zoals een schip of een boorplatform, waar ze moeten werken, slapen en ontspannen. Het is niet moeilijk voor te stellen hoe de hele combinatie van werkomstandigheden kan leiden tot werkstress voor offshore werknemers.

Weg zijn bij familie

Het gescheiden zijn van familie is een grote bron van stress voor werknemers in de offshore industrie. In het bijzonder voor relatief jonge werknemers met kinderen blijkt dit een de grote oorzaken van werkstress te zijn. Werknemers missen veel belangrijke momenten aan het thuisfront en in moeilijke periodes is het voor werknemers lastig om familieleden te steunen. 

Wanneer een werknemer steeds een periode van een aantal weken van huis is en daarna weer een aantal weken volledig thuis is, kan dat daarnaast leiden tot spanningen in de thuissituatie. Deze kunnen ook bijdragen aan werkstress. Denk aan: 

• het (van beide kanten) steeds opnieuw moeten aanpassen aan de aan- en afwezigheid van de partner;
• de plotselinge betrokkenheid bij dagelijkse bezigheden – of juist het gebrek daaraan – tijdens de onshore periode;
• zorgen van de achterblijvers over de veiligheid van de offshore-werknemer;
• problemen in de ouder-kindrelatie, voornamelijk bij hele kleine kinderen en tieners.

Directe oorzaken van werkstress

Offshore werknemers werken vaak op plekken met veel herrie afkomstig van machines. Uit verschillende onderzoeken blijkt bijvoorbeeld dat het geluidsniveau op booreilanden vaak boven het maximale toegestane geluidsniveau uitkomt. Ook op de plekken waar werknemers ontspannen en slapen, hebben zij vaak nog steeds te maken met het lawaai van de machines. Blootstelling aan lawaai, zeker wanneer het boven een bepaalde geluidsgrens komt of langdurig aanhoudt, heeft allerlei gevolgen. Het zorgt er onder andere voor dat er een stressreactie ontstaat in de hersenen. Daarbij wordt het stresshormoon cortisol afgegeven. Lawaai zorgt dus direct voor stress. Werknemers in de offshore industrie geven dan ook zelf aan dat geluidsoverlast en hitte voor hen grote oorzaken zijn van werkstress.

Hier bovenop zorgt lawaai onder andere voor: 

• slaapproblemen;
• hoge bloeddruk;
• verhoogd risico op hart-en vaatziekten;
• verhoogd risico op psychische aandoeningen.

Deze gevolgen zijn op hun beurt ook weer oorzaken van stress. Zo draagt lawaai direct én indirect bij aan werkstress. 

Gevaarlijk werk

Het offshore werken brengt veiligheidsrisico’s met zich mee. Het wordt omschreven als gevaarlijk, zwaar en isolerend. Werknemers bevinden zich regelmatig in gevaarlijke situaties. Bijvoorbeeld door extreme weersomstandigheden, werken op grote hoogte en werken met gevaarlijke stoffen. Deze omstandigheden kunnen een grote bron van werkstress zijn voor werknemers. Dit wordt nog versterkt wanneer werknemers niet het gevoel hebben dat hun veiligheid prioriteit is voor de werkgever. De relatie met collega’s is ook enorm belangrijk, omdat collega’s blindelings op elkaar moeten kunnen vertrouwen als het gaat om de veiligheid.

Slaapgebrek

Slaapgebrek is een grote veroorzaker van werkstress voor offshore personeel, dat vaak in ploegendiensten werkt. Het leidt bovendien tot oververmoeidheid en concentratieproblemen, waardoor de kans op ongevallen wordt vergroot. Het werken van extreem lange diensten kan hier nog eens aan bijdragen. 

Welke gevolgen heeft werkstress in de offshore industrie?

De werkstress die werknemers in de offshore sector ervaren, hebben uiteenlopende gevolgen. Zowel voor werknemer als werkgever. 

Gevolgen voor de werknemer

Bij gevolgen van ongezonde werkstress voor de werknemer, kunt u denken aan:

• Lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, klachten aan arm, nek en schouders;
• Vermoeidheid en slaapproblemen;
• Weinig energie;
• Lagere productiviteit; 
• Minder werkplezier; 
• Grotere kans op ongevallen.

Op de lange termijn kunnen de klachten zo hevig worden dat een werknemer in een burn-out belandt en zich (langdurig) ziek meldt.

Gevolgen voor de werkgever

Ongezonde werkstress bij uw werknemers heeft ook vervelende gevolgen voor u als werkgever. Bijvoorbeeld:

• Hoog arbeidsverloop;
• Hoge verzuimkosten;
• Imagoschade.

Wilt u weten wat u kunt doen als werkgever om werkstress te verminderen? Lees dan ook de blog die wij daarover schreven.

Duurzame inzetbaarheid

Werkstress verminderen is onderdeel van het werken aan duurzame inzetbaarheid van uw werknemers. Dit zorgt onder andere voor betere bedrijfsprestaties, hogere productiviteit en een beter welzijn van uw medewerkers. Mediwerk is een gespecialiseerde arbodienst, voornamelijk gericht op de maritieme, offshore en duurzame energie sectoren. Wij werken graag samen met u aan de duurzame inzetbaarheid van uw werknemers. Vraag vrijblijvend een offerte aan en ontdek wat wij voor u kunnen doen. 

Takeaways

• Stress op zich is een hele nuttige reactie van ons lichaam in bedreigende situaties. Wanneer het echter te lang aanhoudt, zonder dat er gelegenheid is tot herstel, wordt het een probleem. Het lichaam komt dan in een permanente stress-stand. 
• Werken in de offshore sector kent vele aspecten die de kans op werkstress vergroten. Deze vinden we in het werk zelf, maar ook in de combinatie werk-privé. 
• Langdurige werkstress kan vervelende gevolgen hebben voor de werknemer zelf, zowel lichamelijk als psychisch. Uiteindelijk kan het leiden tot een burn-out.
• Ook voor u als werkgever heeft dit gevolgen. Denk aan een hoog arbeidsverloop, hoge verzuimkosten en imagoschade. 

Wanneer u werkt aan duurzame inzetbaarheid, werkt u ook aan het verminderen van werkstress.