Vraagt u zich af waar het preventief medisch onderzoek aan moet voldoen? En hoe vaak, wanneer en op welke manier u hem verplicht moet aanbieden aan uw werknemers? In dit artikel bespreken we uw verantwoordelijkheden bij het verplichte preventief medisch onderzoek als werkgever. Zo voorkomt u eventuele boetes van de Nederlandse arbeidsinspectie, en haalt u het maximale uit uw PMO’s voor een sterke verzuimpreventie.
Wat is een preventief medisch onderzoek?
Bij een preventief medisch onderzoek onderzoekt de bedrijfsarts uw werknemer op gezondheidsschade door arbeidsomstandigheden. Ook worden gezondheidsrisico’s bij uw werknemers in kaart gebracht. Het is niet alleen verplicht als werkgever om periodiek een medisch onderzoek aan te bieden, een PMO heeft ook veel voordelen:
U heeft beter zicht op eventuele risico’s binnen de werkomgeving. Hoewel u als werkgever geen directe medische persoonlijke informatie over uw werknemer mag ontvangen, kan de bedrijfsart wel groepsoverzichten en adviezen opstellen op basis van medische informatie over een gehele afdeling. Zo kunt u problemen binnen een laag van uw bedrijf gemakkelijker signaleren en oplossen.
U kunt potentieel toekomstig verzuim voorkomen door ziektes bij uw werknemer vroegtijdig op te lossen of klachten te verminderen.
Waarom is een PMO verplicht?
In de arbowet is het PAGO opgenomen, oftewel de periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek. In de praktijk kiezen werkgevers vaak een preventief medisch onderzoek, oftewel PMO. Het doel van een PMO is om:
Zoveel mogelijk voorkomen van arbeidsrisico’s voor de gezondheid en veiligheid van uw werknemers.
Advies aan u, maar ook uw werknemers over de beschermende maatregelen die genomen moeten worden.
Vroege preventie zodat ziekteverzuim en uitval voorkomen kan worden.
Wat zijn uw verantwoordelijkheden bij het PMO?
U heeft als werkgever verschillende verantwoordelijkheden bij het aanbieden van het PMO. Denk bijvoorbeeld aan de frequentie bij het uitvoeren van het onderzoek, en op welke manier u het aanbiedt. Ook bent u verantwoordelijk als werkgever om de juiste inhoud van het preventief medisch onderzoek af te stemmen met de bedrijfsarts, OR en werknemersvertegenwoordiging.
U bent als werkgever verantwoordelijk om de juiste inhoud van het PMO af te stemmen en het PMO voor te bereiden, samen met de bedrijfsarts en ondernemingsraad. Samen bent u ook actief bij de uitvoering van het PMO betrokken.
Hoe vaak u het PMO aanbiedt en in welke situaties ligt vaak aan uw sector en de arbeidsomstandigheden. Het is belangrijk hier goed zicht op te hebben en te voldoen aan de arbowet.
Als werkgever bent u verantwoordelijk de Arbowet te volgen. Dat betekent dat u aan verschillende verplichtingen moet voldoen om de veiligheid en gezondheid van uw werknemers te waarborgen. Bij een PMO worden risicofactoren onderzocht, zodat u de arbeidssituatie weer kan verbeteren.
Hoe vaak moet u het PMO aanbieden?
De arbowet heeft ‘periodiek’ opgenomen, maar wat betekent periodiek nu precies? DIt verschilt per branche en wordt vaak duidelijker omschreven in de CAO van bepaalde sectors. Een aantal voorbeelden omtrent de frequentie van het aanbieden van het preventief medisch onderzoek als werkgever:
Kunnen uw werknemers mogelijk blootgesteld worden aan gevaarlijke stoffen tijdens het werk? Dan is het noodzakelijk het PAGO aan te bieden voordat de mogelijke blootstelling plaatsvindt. Maar ook tussentijds, na incidenten, en na afloop. De resultaten van de onderzoeken worden opgeslagen in een medisch dossier dat 40 jaar bewaard dient te worden. De NVAB en NVva ontwikkelden een leidraad ter ondersteuning van de arbozorg en het PMO bij gevaarlijke stoffen.
Staat er geen duidelijke frequentie van het bieden van de PMO in de CAO? Dan moet dit besproken worden met instemmingsrecht van de Ondernemingsraad (OR) en personeelsvertegenwoordiging (PVT). Indien uw bedrijf deze niet heeft, wordt het met inspraak van uw werknemers besloten.
Er wordt aanbevolen de PMO drie, twee of een jaarlijks uit te voeren indien er geen duidelijke regel in de CAO vermeld staat.
Weet u niet zeker wat de regels zijn voor uw bedrijf? Dan is het een goed idee de CAO van uw branche te checken.
Juiste pmo aanbieden
Heeft een PMO wel zin als uw werknemers gewoon op kantoor werken? Of is het voornamelijk effectief als uw werknemers met potentieel gevaarlijke stoffen werken? Naast fysiek belastend werk bestaat mentale belasting ook als een gevaar voor de gezondheid. Niet alleen als het gaat om stress, maar ook als het gaat om emotioneel zwaar werk. En dat kan een grote kostenpost zijn: burn-out als gevolg van werk zorgde voor een kostenpost van 3,1 miljard euro voor Nederlandse werkgevers in 2020. Het kiezen van het juiste preventief medisch onderzoek als werkgever die aansluit op de gevaren van de functie van uw werknemers is daarom ontzettend belangrijk. Welke PMO biedt u aan?
Fysiek PMO: Hierbij krijgt uw werknemer een een maatwerk vragenlijstonderzoek, een lichamelijk onderzoek en een persoonlijke adviesgesprek met een arts. Deze kan uw werknemer inzicht geven in specifieke gezondheid- en arbeidsrisico’s zodat ze zelf ook kunnen werken aan preventie.
Mentaal PMO: Uw werknemer krijgt een maatwerk vragenlijstonderzoek, een gericht lichamelijk onderzoek en een persoonlijk adviesgesprek met een arts. Deze geeft uw werknemer inzicht in specifieke gezondheidsrisico’s en advies over handvatten om die risico’s de baas te kunnen of te beperken.
Omdat risico’s zo verschillen bij werksituaties is het aanbevolen de PMO aan te bieden die past bij de risico’s die bij een bepaalde functie horen. Indien u 1 PMO aanbiedt aan al uw werknemers, van werkers op kantoor tot de bouwplaats, kunt u veel risico’s missen.
Kies een arbodienst of arbodeskundige met ervaring in uw sector om u te ondersteunen. Met deze expertise kunt u als werkgever het juiste preventief medisch onderzoek aanbieden en mist u geen onverwachte risico’s die voor vervelende consequenties kunnen zorgen.
De inhoud van het PMO wordt vaak gebaseerd op de resultaten van de RI&E. Samen met de bedrijfsarts kan een PMO-plan worden opgesteld met een voorstel voor de inhoud. De resultaten van het PMO kunnen daarna ook weer de RI&E aanvullen.
Informeren en toegang tot bedrijfsarts
Naast het aanbieden van het preventief medisch onderzoek bent u als werkgever ook verplicht te zorgen voor een arbeidsomstandighedenspreekuur. Dit betekent dat al uw werknemers bij de bedrijfsarts terecht moeten kunnen met vragen over hun gezondheid met betrekking tot de arbeidsomstandigheden. Dat geldt ook voor werknemers die (nog) niet ziek zijn.
Hierbij geldt medisch beroepsgeheim. Dit betekent dat u niet zal weten wanneer er een consult plaatsvindt, en ook niet over de aanleiding of uitkomsten.
Wel kan de bedrijfsarts advies geven omtrent preventie door de uitkomsten van de consulten mee te nemen op overkoepelend niveau.
Uw werknemer moet niet alleen telefonisch of via internet toegang hebben tot de bedrijfsarts, maar moet ook in gelegenheid zijn de bedrijfsarts in persoon te bezoeken.
Het doel van een preventief medisch onderzoek aanbieden als werkgever is om mogelijke gezondheidsrisico’s te voorkomen of aan te pakken. Ook kan de bedrijfsarts u ondersteunen met het bevorderen van duurzame inzetbaarheid.
De kosten van de bedrijfsarts komen bij u in rekening.
Kunt u boetes krijgen als u het PMO niet aanbiedt?
Vraagt u zich af of u problemen kan krijgen als werkgever bij het preventief medisch onderzoek aanbieden? De Nederlandse Arbeidsinspectie kan handhaven indien u zich niet houdt aan de regels. Een boete kan variëren van €340 tot en met €13.500.
Wat zijn de verantwoordelijkheden omtrent PMO van uw werknemer?
De verplichting om een preventief medisch onderzoek aan te bieden als werkgever staat duidelijk in de Arbowet. Maar krijgt u te maken met werknemers die weigeren deel te nemen? En vraagt u zich af wat uw rechten zijn en of u uw werknemers kan verplichten het PMO te ondergaan? Volgens de wet hebben uw werknemers de volgende verantwoordelijkheden, plichten en rechten:
Uw werknemer is niet officieel verplicht het PMO te ondergaan. Deelnemen aan het PMO gaat op individuele basis en is vrijwillig.
In bepaalde gevallen is het wel verplicht het PMO te ondergaan om het werk te kunnen uitvoeren:
Bij een aanstellingskeuring. Sommige functies hebben bepaalde medische eisen. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat een chauffeur goed zicht heeft, of dat iemand de juiste conditie heeft wanneer hij of zij met zware apparatuur aan de gang moet. Wanneer u een sollicitant wilt aannemen, kunt u hem of haar verplichten deel te nemen aan een PMO. Zo weet u beiden dat uw toekomstige werknemer het werk goed en veilig aan kan.
Takeaways
Als werkgever bent u verplicht een preventief medisch onderzoek aan te bieden (als verbeterde versie van het PAGO) om gezondheidsrisico’s van uw werknemers in kaart te brengen.
Met een PMO kunt u verzuim voorkomen, niet alleen bij specifieke werknemers en hun persoonlijke gezondheid, maar ook afdelingsbreed.
Als werkgever bent u verplicht de Arbowet te volgen, waarbij hoort dat u de veiligheid en gezondheid van uw werknemers waarborgt. Een periodiek medisch onderzoek is hier een onderdeel van.
Hoe vaak u als werkgever het preventief medisch onderzoek moet aanbieden ligt aan de CAO, de sector en bijbehorende regels, of aan afspraken met instemmingsrecht van de OR en PVT.
Biedt verschillende PMO’s aan bij werknemers met verschillende functies en risicofactoren.
Het is aanbevolen u te laten ondersteunen door arbodienstverleners met expertise in uw sector.
Houdt u zich niet aan de regels van de Arbowet omtrent het PMO, dan kan de Nederlandse Arbeidsinspectie handhaven met boetes.
Uw werknemer is niet verplicht het PMO te ondergaan, mits dat wel moet op basis van de CAO van uw sector.
Download de RI&E Checklist
Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.
