Welk vitaliteitsbeleid past bij uw bedrijf?

Vitale medewerkers zijn van onschatbare waarde. Ze ervaren meer werkgeluk, zijn productiever en verzuimen minder. Het nut van een goed vitaliteitsbeleid is met andere woorden onbetwistbaar. Een goed vitaliteitsbeleid ziet er echter niet voor elk bedrijf hetzelfde uit. Hoe weet u welk vitaliteitsbeleid past bij uw bedrijf en uw werknemers? Waar moet u rekening mee houden? We bespreken het in deze blog.

Waarom een vitaliteitsbeleid?

Een vitaliteitsbeleid is in deze tijd onmisbaar. Wat zijn precies de voordelen van een vitaliteitsbeleid? Uit onderzoek van Vitalogisch blijkt dat de implementatie van een vitaliteitsbeleid verschillende voordelen heeft. In het kort: 

• Meer werkgeluk. Een vitaliteitsbeleid zorgt ervoor dat het werkgeluk van werknemers toeneemt met 35%. Lees ook onze blog over werkgeluk waarin wij bespreken welke voordelen werkgeluk heeft voor uw bedrijf.
• Hogere productiviteit. Investeren in vitaliteit zorgt voor gemiddeld 17% hogere productiviteit van uw werknemers. NPDI en TNO hebben een KOBA-DI tool ontwikkeld, waarmee u als werkgever kunt berekenen wat duurzame inzetbaarheid uw bedrijf aan productiviteit kan opleveren. 
• Betere gezondheid. Een effectief vitaliteitsbeleid maakt dat werknemers fysiek en mentaal gezonder zijn. Hierdoor ontwikkelen zij ook minder fysieke en mentale klachten.
• Lager ziekteverzuim. Minder fysieke en mentale klachten leidt vanzelfsprekend tot een lager ziekteverzuim. Vitaliteit onder medewerkers kan zelfs leiden tot een daling van het ziekteverzuim van maar liefst 11%. Dit kan een besparing van €7000 per jaar per medewerker opleveren.
• Beter imago. Investeren in vitaliteit zorgt voor een beter imago, zowel intern als extern. U bent voor bedrijven en klanten aantrekkelijker om mee samen te werken. Bovendien trekt u makkelijker goede werknemers aan. 

Waaruit bestaat een vitaliteitsbeleid?

Bij vitaliteit wordt vaak gedacht aan fysieke gezondheid. Maar vitaliteit gaat veel verder dan dat. Het gaat over een goede mentale en fysieke gesteldheid van een persoon, in die mate dat het energie en kracht geeft. Vitaliteit wordt ook wel omschreven als levenskracht of levenslust. Bij vitaliteit op de werkvloer kunt u denken aan voldoende lichaamsbeweging, een gezonde werkhouding, een veilig sociaal klimaat, gezonde voeding, etc. Een vitaliteitsbeleid bestaat grof genomen uit vier componenten: 

• Sociaal: zorgen voor een aangename werksfeer, goede samenwerking en werkrelaties;
• Mentaal: zorgen dat medewerkers gemotiveerd en bevlogen zijn, een gezonde werk-privé balans hebben, voldoende ontspannen;
• Fysiek: zorgen voor voldoende beweging, gezonde voeding;
• Veiligheid: zorgen voor een veilige werkomgeving waarbij het risico op bedrijfsongevallen minimaal is.

Een passend vitaliteitsbeleid

Hoe maakt u dan een passend beleid voor uw bedrijf? Om een beleid te maken dat passend is voor uw specifieke bedrijf, is het goed om per categorie te bekijken hoe het ervoor staat in uw bedrijf en waar de kansen en uitdagingen liggen.

Sociaal

Hoe is de sfeer op de werkvloer? Hoe gaan collega’s met elkaar om? Voelen werknemers zich veilig om problemen met leidinggevenden bespreekbaar te maken? Is er sprake van ongewenste omgangsvormen tussen werknemers onderling of tussen werknemers en leidinggevenden? 

Als blijkt dat uw bedrijf op dit gebied niet optimaal scoort, zijn er een aantal dingen die u kunt doen.

Formuleer een gezamenlijk doel

Betrek uw werknemers bij het formuleren van jaarplannen het stellen van doelen voor het bedrijf. Zorg dat ze het zich ‘eigen’ maken en dat duidelijk is welke rol zij spelen in het behalen van deze doelen. Dit maakt dat werknemers betekenis ervaren in het werk wat zij doen en ook elkaars rol in het grotere geheel beter kunnen waarderen. Het geeft een gevoel van saamhorigheid en dit versterkt de onderlinge samenwerking.

Stel een vertrouwenspersoon aan

Het kan soms lastig zijn voor werknemers om problemen op de werkvloer bespreekbaar te maken, zeker wanneer machtsverhoudingen een rol spelen. Een vertrouwenspersoon kan een veilige manier zijn voor een werknemer om problemen toch aan te kaarten. Een vertrouwenspersoon kan u bovendien helpen in kaart te brengen wat er speelt binnen uw bedrijf en wat er nodig is om een veiliger klimaat te creëren.

Maak ruimte voor gezelligheid

Dit kan op allerlei manieren. Denk bijvoorbeeld aan een wekelijkse vrijdagmiddag borrel, teamuitjes of teambuilding. Maar het kan ook in de vorm van een gezellig praatje bij de koffieautomaat, even tussen het werk door. Of plan standaard aan het begin van een vergadering een ‘los’ kwartiertje, om even bij te praten. Het gaat erom dat collega’s de kans krijgen elkaar eens in een ander licht te zien, los van het werk. Dit versterkt de onderlinge banden en zorgt voor een meer ontspannen werksfeer.

Mentaal

Zitten uw werknemers lekker in hun vel? Voelen ze zich gewaardeerd? Is er een goede balans tussen werk en privé? Hoe wordt de werkdruk ervaren? Is er voldoende tijd voor ontspanning? 

Is er op het gebied van mentaal welzijn nog wat winst te behalen binnen uw bedrijf? Hierbij een aantal tips.

Geef ruimte voor autonomie

Zorg dat uw werknemers zoveel mogelijk zelf mogen beslissen. Kijk naar wat hierin mogelijk is binnen uw bedrijf. Denk bijvoorbeeld aan de inrichting van de werkplek, het bepalen van werktijden, de manier waarop het werk gedaan wordt, de mogelijkheid tot thuiswerken. Wanneer dit lastig is door de aard van het werk van uw werknemers, kijk dan waar u – binnen de grenzen die er zijn – toch ruimte kunt geven voor eigen invulling. 

Spreek uw waardering uit

Zorg dat u oog hebt voor de positieve eigenschappen en bijdragen van uw werknemers en vergeet niet om dit veelvuldig uit te spreken. Indien u een groot bedrijf heeft met verschillende teams, zorg dan dat de leidinggevenden deze taak serieus nemen. Werknemers die zich erkend en gewaardeerd voelen, voeren hun werk met meer plezier en motivatie uit. 

Zorg voor uitdaging en ontwikkelingsmogelijkheden

Hiervoor is het belangrijk om te weten welke ambities uw werknemers hebben, waar hun interesses liggen en wat zij graag willen ontwikkelen. Dit kan per werknemer verschillen. Zorg daarom dat u aandacht heeft voor individuele werknemers en kijk naar mogelijkheden om het werk te laten aansluiten op hun behoeftes en interesses.

Zorg voor balans tussen werk en privé

Voor een goed mentaal welzijn is het essentieel dat er een gezonde balans is tussen werk en privé. Zorg dat er voldoende tijd is om te ontspannen tussen diensten door en stimuleer uw werknemers dan ook om het werk echt even los te laten. Verwacht niet van uw werknemers dat zij bereikbaar zijn of hun e-mail checken in hun vrije tijd. Daarnaast is het goed om rekening te houden met persoonlijke omstandigheden in de thuis- of werksituatie. Gaat één van uw werknemers bijvoorbeeld door een periode van rouw of scheiding, kan het soms helpen om (tijdelijk) wat flexibeler om te gaan met werktijden en de werknemer waar mogelijk te ontlasten op de werkvloer.

Fysiek

Zijn uw medewerkers fit? Hanteren zij een gezonde leefstijl? Slapen en bewegen zij voldoende? Eten ze gezond? 

Er zijn verschillende manieren waarop u de fysieke gezondheid van uw werknemers kunt verbeteren.

Creëer ergonomische werkomstandigheden

Zorg waar mogelijk voor goede ergonomische werkomstandigheden. De manier waarop u dit doet is afhankelijk van het soort werk dat uw werknemers verrichten. Voor kantoorpersoneel kunt u denken aan ergonomische stoelen en bureaus, maar ook muizen en toetsenborden. Voor personeel dat fysiek zwaar werk doet, kan dit soms een uitdaging zijn. Toch zijn er wel degelijk mogelijkheden om ergonomisch te werken in de bouw. Denk bijvoorbeeld aan ergonomische gereedschappen en apparatuur die fysieke belasting verlicht. Daarnaast wordt er geëxperimenteerd met het gebruik van exoskeletten die kunnen ondersteunen bij fysiek zwaar werk, bijvoorbeeld in de bouw of in de zorg. TNO doet nog onderzoek naar hoe deze het beste kunnen worden ingezet.

Zorg voor afwisselende werkhoudingen

Heeft u personeel dat veelvuldig dezelfde fysieke handelingen verricht? Dan is het goed om te zorgen voor wat afwisseling in lichaamshouding. Kijk waar u kunt zorgen dat werknemers elkaar bijvoorbeeld afwisselen in werkzaamheden. Indien dit niet mogelijk is, zorg dan voor voldoende momenten tussendoor dat werknemers even kunnen pauzeren. Informeer uzelf over de eventuele risico’s van bepaalde houdingen en stimuleer uw medewerkers eventueel om – tijdens het werk of tussendoor – oefeningen te doen die het risico op klachten verminderen.

Stimuleer voldoende beweging

Motiveer uw personeel om voldoende te bewegen. U kunt ze een duwtje in de rug geven door ze een sportabonnement aan te bieden bij een sportschool in de buurt. Kijk naar mogelijkheden om werknemers onderling sport- of wandelgroepjes te laten vormen en eventueel onderlinge sportcompetities te organiseren tussen collega’s of teams. Een andere optie is om op locatie de gelegenheid tot sporten te geven, bijvoorbeeld door het inrichten van een sportruimte of een wekelijks yoga-moment. 

Bied gezond eten aan

Indien uw werknemers gebruik maken van een bedrijfskantine, probeer hier dan zoveel mogelijk gezonde opties aan te bieden. Bied cursussen en workshops aan over bijvoorbeeld makkelijk en gezond eten. Onderzoek of u werknemers binnen uw bedrijf heeft die op dit gebied ‘goed bezig’ zijn en hoe zij andere werknemers kunnen motiveren en wijzer kunnen maken. 

Veiligheid

Welke risico’s bestaan er binnen uw bedrijf op bedrijfsongevallen? Hebben werknemers voldoende vertrouwen in de veiligheid op de werkvloer? Voelen zij zich vertrouwd en veilig in het werken met bepaalde machines of hulpmiddelen?

Om vitaal te kunnen werken, is veiligheid op de werkvloer van groot belang. Om de veiligheid te peilen en te verbeteren binnen uw bedrijf, kunt u gebruik maken van een aantal tools.

Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)

Met een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) brengt u de risico’s op de werkvloer in kaart. Vervolgens maakt u een plan van aanpak om de risico’s zo laag mogelijk te houden. Een RI&E is erop gericht om ongevallen en gezondheidsklachten te voorkomen. De RI&E is bovendien verplicht voor iedere werkgever. 

Preventief medisch onderzoek (PMO)

Naast het hebben van een RI&E bent u als werkgever ook verplicht om uw werknemers een preventief medisch onderzoek (PMO) aan te bieden. Dit onderzoek brengt eventuele gezondheidsrisico’s van uw werknemers in kaart. U krijgt zo goed zicht op waar de risico’s liggen voor uw specifieke personeel en welke maatregelen u daarop kunt nemen om de veiligheid te optimaliseren. Een PMO kan op verschillende manieren vormgegeven worden, afhankelijk van de unieke behoeften van uw bedrijf en personeel. Een PMO bestaat meestal uit een vragenlijst en een lichamelijk onderzoek en eventueel bloedonderzoek. Daarnaast vindt er vaak nog een (advies)gesprek plaats. 

Takeaways

• Een vitaliteitsbeleid heeft vele voordelen. Zo zorgt het voor meer werkgeluk, hogere productiviteit, betere gezondheid, lager ziekteverzuim en een beter imago. 
• Een vitaliteitsbeleid bestaat uit vier componenten: sociaal, mentaal, fysiek en veiligheid.
• Inventariseer hoe het ervoor staat met deze vier componenten binnen uw bedrijf en bekijk wat verbeterd kan worden.
• Wanneer u duidelijk heeft waar de behoeften liggen binnen uw bedrijf op het gebied van vitaliteit, kunt u uw beleid hierop vormgeven. Er zijn tal van maatregelen die u kunt nemen om de vitaliteit van uw werknemers te optimaliseren.