Hoe u werkstress kunt voorkomen: tips voor maritieme professionals

De maritieme sector is voor Nederland een belangrijke sector waarin een kleine 500.000 mensen werkzaam zijn en die een omzet genereert van meer dan 50 miljard euro per jaar. Nederland is van oudsher een belangrijke internationale speler in de maritieme maakindustrie. De overheid en de maritieme maakindustrie slaan de handen ineen om kansen te verzilveren en om bedreigingen het hoofd te kunnen bieden. Er is een gezamenlijk voorstel van de overheid en de sector om een Nationaal Groeifonds (Maritiem Masterplan) in het leven te roepen. Hiermee kan de sector in Nederland klimaatneutrale en innovatieve schepen ontwikkelen, bouwen en gebruiken. 

Echter, om de sector gezond te houden is het belangrijk dat werknemers en anderen in de sector een gezond werkzaam leven kunnen leiden. Werkstress is dan ook een bom onder de ambities van zowel de sector als de overheid. Aan maritieme professionals de taak om werkstress te beperken en te voorkomen. Hoe u dit kunt doen en welke tips daarbij belangrijk zijn geven wij in dit blog.

Werkstress in de maritieme sector

Om werkstress in de maritieme sector te voorkomen is het belangrijk om ons in te leven in wat het betekent om elke dag met werkstress te moeten leven in deze sector. Vergelijkende studies laten zien dat werknemers in de maritieme sector vaak minder tevreden zijn met hun baan dan collega’s aan het vasteland. Het lang weg zijn van familie en vrienden speelt hierbij een belangrijke rol. Opvallend is de hogere mate van angst onder offshore personeel op installaties in de Noordzee. Angst die voor stress zorgt en kan omslaan in werkstress. Werkstress is inherent aan het werken in deze sector. Dit maken we inzichtelijk aan de hand van een persoonlijk verhaal van een binnenvaartschipper.

In de nieuwsbrief van de Koninklijke Binnenvaart Nederland vertelt een binnenvaartschipper zijn verhaal over een transport dat meer dan 38 uur zal duren. Het aantal handelingen en de daarbij behorende stress spreken tot de verbeelding. Ondanks de hulp van een afloskapitein, twee matrozen en een deksman voelt de kapitein continue druk. De reis in bulletpoints:

• lossen van gevaarlijke stoffen;
• reinigen van de tanks;
• administratie;
• stuwplan/taakindeling volgende lading;
  • Bics
  • Ebis routeplanning
  • stabiliteitsberekening
  • laad/los plan
• telefonisch contact met de volgende laadplaats;
• corona-lijst invullen voor aanmeren laadplaats;
• controle en tankinspectie aan boord door controleur;
• aan wal invullen van formulieren;
  • ADN checklist
  • bemanningslijst
  • haven statistiek
• laden van gevaarlijke stof (3 uren);
• voorbereiden Bics en Ebis routeplanning met matroos in opleiding; 
• tankmeting met controleur;
• vervoersdocumenten opstellen;
• laatste stabiliteitscheck;
• papieren inscannen voor dispositie;
• afkoppelen en monsteren met controleur;
• varen, 38 uur lang;
• vaarwachten lopen van 8/8 uur.

Nu denkt u misschien dat alles in kannen en kruiken is, maar het tegendeel is waar. Vaak lopen de zaken anders dan verwacht. De kapitein vertelt dat er altijd een spanningsveld is tussen schippers en de planners. Planners overzien vaak niet wat er realtime gaande is op een schip en in de praktijk blijken hun planningen vaak te ambitieus. In de planningen wordt te weinig rekening gehouden met:

• oponthoud bij sluizen
• drukte bij laden en lossen
• getij en wind
• bunkeren
• drinkwater innemen
• waswater afgeven 

Dit zijn zaken die elke dag spelen en die voor spanning en een verhoogde werkdruk zorgen. Stress en een verhoogde werkdruk die op de langere termijn omslaan in werkstress.

Oorzaken van werkstress in de maritieme sector

Hoe voorkomt u werkstress? Het antwoord hierop lijkt makkelijk. Namelijk door de oorzaken van werkstress aan te pakken. Oorzaken van werkstress in de maritieme sector hebben vaak te maken met de volgende zaken:

• lange tijd van huis zijn en ook tussen diensten door niet echt los komen van het werk;
• weken of zelfs maanden op een kleine oppervlakte werken, zoals een schip of een boorplatform;
• blootstelling aan lawaai;
• extreme weersomstandigheden, werken op grote hoogte en werken met gevaarlijke stoffen. 

De noodzaak om werkstress te voorkomen komt voort uit het beperken van ziekteverzuim, wat op de lange duur de continuïteit van uw onderneming kan bedreigen. Ook voor de gezondheid en het welzijn van uw personeel is het belangrijk om werkstress te voorkomen. Werkstress heeft een negatief effect op hoe werknemers omgaan met veiligheidsvoorschriften. De mentale gezondheid en (mentale) vermoeidheid zijn risicofactoren die tijdens het werkproces kunnen leiden tot ongelukken. De aanbeveling hier is dat u als werkgever een plan van aanpak maakt om uw werknemers te motiveren compliant te werken. Daarbij kunt u uw werknemers faciliteren als het gaat om:

• vergroten veerkracht;
• recreatie en sport;
• versterken onderlinge banden;
• mindfulness. 

Hoe u werkstress kunt voorkomen: tips voor maritieme professionals

We hebben gezien dat het werken in de maritieme sector stressvol is en dat werkstress een belangrijk probleem is. Het voorkomen van werkstress is een noodzaak zowel voor de gezondheid van uw personeel als de continuïteit van uw bedrijf. We geven hier een aantal tips voor maritieme professionals en hoe u werkstress kunt voorkomen. 

Ontspannen en herstellen van stress

Ontspannen en herstellen van stress is noodzakelijk voor uw personeel om niet onder de hoge werkdruk te bezwijken. Let u hierbij op het volgende:

• comfortabele ruimtes voor rust en ontspanning;
• gezond voedsel aan boord;
• recreatie en sportmogelijkheden;
• veilige werkomgeving;
• hygiëne en comfort.

Comfortabele ruimtes voor rust en ontspanning. 

In de maritieme sector is er een gebrek aan ruimtes voor rust en ontspanning. Wat de advertenties voor offshore personeel ook mogen beweren.

Lawaai en gedeelde cabines met snurkende collega’s zijn eerder regel dan uitzondering. Lawaai kan blijvende gehoorschade geven en is een bron van stress. Om te ontspannen moeten werknemers zich kunnen onttrekken aan lawaai en herrie. Om te kunnen slapen is een comfortabele en relatief stille ruimte een belangrijke voorwaarde.

Slaap 

Goede slaap is belangrijk voor het herstel van lichaam en voor de hersenen in het bijzonder. 

Tijdens de slaap worden de emoties van de dag verwerkt. Hiermee kunnen de hersenen ook beter zaken onthouden en kan een werknemer zich tijdens zijn werk beter focussen. Dit helpt te voorkomen dat er incidenten plaatsvinden tijdens het werken met gevaarlijke materialen of op gevaarlijke plekken als een windturbine. 

Recreatie en sportmogelijkheden

Door gezonde inspanning en sport, kunnen uw werknemers beter ontspannen. Probeer uw werknemers te stimuleren om te gaan sporten.

• U zult in ieder geval moeten zorgen voor goede faciliteiten op de werkplek. 
• Geef het goede voorbeeld door zelf regelmatig gebruik te maken van sportfaciliteiten op het schip of platform waar gewerkt wordt. 
• Stel sportambassadeurs aan onder uw personeel; werknemers die de kar willen trekken en collega’s willen stimuleren om samen te gaan sporten bijvoorbeeld.

Conclusie

Het voorkomen van werkstress is van cruciaal belang voor maritieme professionals, zowel voor hun eigen gezondheid als voor de continuïteit van bedrijven in de sector. Werkstress in de maritieme sector wordt veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder langdurige afwezigheid van huis en familie, werken op beperkte ruimtes, blootstelling aan lawaai en werken met gevaarlijke stoffen. 

Om werkstress te voorkomen, is het essentieel dat werknemers kunnen ontspannen en herstellen van stress. Dit kan worden bereikt door comfortabele ruimtes voor rust en ontspanning, gezond voedsel aan boord, recreatie- en sportmogelijkheden, een veilige werkomgeving en goede hygiëne en comfort te bieden. Het belang van goede slaap en recreatie- en sportfaciliteiten is extra belangrijk, omdat deze bijdragen aan het herstel van het lichaam, het vermogen om zich te concentreren en het voorkomen van gevaarlijke incidenten en ongelukken. 

Wij bevelen aan dat werkgevers faciliteiten en ondersteuning bieden die maritieme professionals helpen ontspannen en hun veerkracht vergroten, zoals comfortabele rustzones, sportfaciliteiten en de benoeming van sportambassadeurs onder het personeel. Door proactief werkstress aan te pakken, kunnen maritieme professionals een gezonder en evenwichtiger werkend leven leiden, wat gunstig is voor zowel henzelf als de sector als in het geheel. 

Take-aways

• De maritieme sector is een belangrijke sector voor Nederland, met bijna 500.000 werknemers en een jaarlijkse omzet van meer dan 50 miljard euro.
• De overheid en de maritieme maakindustrie werken samen om kansen te benutten en bedreigingen het hoofd te bieden, met als doel klimaatneutrale en innovatieve schepen te ontwikkelen en te bouwen.
• Werkstress is een groot probleem in de maritieme sector en vormt een bedreiging voor de ambities van zowel de sector als de overheid.
• Om werkstress te verminderen en te voorkomen, moeten maritieme professionals zich bewust zijn van de oorzaken van werkstress in de sector, zoals lange tijd van huis zijn, werken op kleine oppervlaktes, blootstelling aan lawaai en werken met gevaarlijke stoffen.
• Het is belangrijk om de oorzaken van werkstress aan te pakken om werkstress te voorkomen. Het verminderen van werkdruk, het bieden van sociale ondersteuning en het bevorderen van gezonde leefgewoonten kunnen helpen om werkstress te verminderen en te voorkomen.