Duurzame inzetbaarheid in zware industrie: investeren in gezonde werknemers

Geschreven door Carolien Ringma, Verzuim, Vitaliteit

Gepubliceerd op 22/08/2024

Het belang van duurzame inzetbaarheid in de zware industrie en het investeren in gezonde werknemers blijft groot ondanks verbeterde technologie en procedures. Jan, een ervaren lasser bij een grote staalfabriek, begint na jaren van zwaar werk steeds meer last te krijgen van zijn rug. Hij heeft altijd hard gewerkt, maar nu moet hij steeds vaker vrij nemen vanwege zijn klachten. Het werk blijft liggen, de productie vertraagt, en zijn collega’s moeten harder werken om het verlies op te vangen. Voor de directie wordt duidelijk dat investeren in de gezondheid van werknemers zoals Jan niet alleen zijn welzijn verbetert, maar ook essentieel is voor de continuïteit van de productie.

Uitdagende werkomstandigheden in de zware industrie

Het verhaal van Jan staat niet op zichzelf. In de zware industrie, waar fysieke belasting en uitdagende werkomstandigheden dagelijkse realiteit zijn, is de inzetbaarheid van werknemers als Jan doorslaggevend voor het succes van een organisatie. Deze sector, de ruggengraat van onze economie, staat voor unieke uitdagingen op het gebied van gezondheid en veiligheid en verduurzamen. Eén enkel incident of ziektegeval kan niet alleen de gezondheid van een werknemer schaden, maar ook de hele productieketen ontregelen. Daarom is investeren in de duurzame inzetbaarheid van werknemers niet langer een luxe, maar een strategische noodzaak.

Wat is duurzame inzetbaarheid in de zware industrie?

Duurzame inzetbaarheid gaat verder dan alleen ervoor zorgen dat werknemers hun werk kunnen blijven doen. Het betekent dat ze zowel nu als in de toekomst gezond, gemotiveerd en productief kunnen blijven werken. In de zware industrie, waar het werk vaak fysiek en mentaal veeleisend is, vraagt dit om een integrale aanpak: aandacht voor de fysieke gezondheid van werknemers, hun mentale welzijn, en hun motivatie. Denk hierbij niet alleen aan preventieve maatregelen, zoals ergonomische werkplekken en gezondheidschecks, maar ook aan het creëren van een werkomgeving waarin werknemers zich gewaardeerd en ondersteund voelen. Een duurzaam inzetbare werknemer is minder vaak ziek, ervaart minder stress en draagt bij aan de continuïteit en het succes van de organisatie.

Duurzame inzetbaarheid in de praktijk

Het CBS heeft voor het jaar 2023 cijfers gepubliceerd over duurzame inzetbaarheid van werknemers onderverdeeld naar bedrijfstak. Voor de industrie geven wij een samenvatting van de cijfers. Het CBS rekent tot de industrie alle bedrijven die mechanische, fysische of chemische materialen, stoffen of onderdelen tot nieuwe producten verwerken. De verwerkte materialen, stoffen of onderdelen kunnen grondstoffen uit de landbouw, bosbouw, visserij en mijnbouw, alsmede (half)fabrikaten uit de industrie zijn. Ook reparatie en installatie van machines, apparatuur en andere benodigdheden voor bedrijven (geen consumentengoederen) worden gerekend tot de zware industrie. Maar ook de vervaardiging van niet-specifieke componenten en onderdelen voor machines en apparatuur, zoals motoren, zuigers, en elektromotoren.

Samenvatting van de resultaten voor de industrie 

Werknemers in de (zware) industrie is gevraagd naar hun ervaringen, er is gekeken naar hoe tevreden zij waren met hun arbeidsomstandigheden, werk, tot welk leeftijd zij zouden willen doorwerken, hoe fit zij zich zowel fysiek als mentaal achtten. Er is ook gekeken naar baanperspectieven zowel binnen als buiten het eigen bedrijf.

  • Tevredenheid met arbeidsomstandigheden: 74,4% (iets lager dan het gemiddelde van 77,4% voor alle bedrijfstakken).
  • Tevredenheid met werk: 76,4% (ook iets lager dan het gemiddelde van 78,9%).
  • Leeftijd willen doorwerken: 63,8% (iets hoger dan het gemiddelde van 62,9%).
  • Leeftijd in staat doorwerken: 64,1% (hoger dan het gemiddelde van 62,8%).
  • Voldoen aan fysieke eisen werk: 89,1% (iets lager dan het gemiddelde van 91,5%).
  • Voldoen aan psychische eisen werk: 89,7% (vergelijkbaar met het gemiddelde van 89,9%).
  • Makkelijk nieuwe functie bij eigen werkgever: 56,6% (lager dan het gemiddelde van 59,3%).
  • Makkelijk nieuwe baan bij andere werkgever: 76,6% (lager dan het gemiddelde van 80,2%).

Vergelijking met andere bedrijfstakken

  • Tevredenheid: de tevredenheid met arbeidsomstandigheden en werk is in de industrie iets lager dan het gemiddelde, maar niet zo laag als in sectoren als “Handel” en “Vervoer en opslag”.
  • Leeftijd willen/kunnen doorwerken: medewerkers in de industrie willen en kunnen gemiddeld langer doorwerken dan in veel andere sectoren, zoals “Horeca” en “Gezondheidszorg”.
  • Voldoen aan fysieke en psychische eisen: de scores zijn iets lager dan het gemiddelde, wat aangeeft dat werk in de industrie fysiek en psychisch uitdagend kan zijn.
  • Mobiliteit: werknemers in de industrie hebben meer moeite om een nieuwe functie te krijgen bij hun huidige of een andere werkgever, vergeleken met het gemiddelde in andere sectoren.

Werknemers in de industrie zijn iets minder tevreden over hun arbeidsomstandigheden en werk dan het gemiddelde in andere sectoren, en ze hebben meer moeite om van functie te veranderen. Echter, ze zijn redelijk goed in staat om aan de fysieke en psychische eisen van hun werk te voldoen en zijn bereid langer door te werken. In vergelijking met andere sectoren heeft de industrie ruimte voor verbetering op het gebied van tevredenheid en mobiliteit, wat essentieel is voor duurzame inzetbaarheid.

Succesvol investeren in duurzame inzetbaarheid in zware industrie

Zoals uit de cijfers van het CBS blijkt is het werk in de industrie fysiek en psychisch uitdagend. Welke maatregelen zetten werkgevers in de zware industrie in? Laten we eens kijken naar twee bedrijven die al succesvol hebben geïnvesteerd in duurzame inzetbaarheid. Bij Tata Steel en Shell is dit onderwerp al jarenlang een speerpunt. Beiden hebben uitgebreide gezondheidsprogramma’s ingevoerd, zoals periodieke medische keuringen, ergonomische aanpassingen en ondersteuning voor geestelijke gezondheid. Het resultaat? Een significant lager ziekteverzuim en een productie die soepel blijft draaien, zelfs onder uitdagende omstandigheden.

Bij Tata Steel, bijvoorbeeld, hebben ze wearables ingevoerd om de fysieke belasting van werknemers te monitoren. Wanneer de technologie aangeeft dat iemand, zoals Jan, dreigt overbelast te raken, kan er direct worden ingegrepen. Dit heeft geleid tot minder werkgerelateerde blessures en een hogere tevredenheid onder de werknemers. Tata Steel laat hiermee zien hoe technologie en gezondheid hand in hand kunnen gaan in de zware industrie. De implementatie van wearables is een goed voorbeeld van hoe moderne hulpmiddelen kunnen bijdragen aan duurzame inzetbaarheid.

Waarom investeren in gezonde werknemers loont

Verhoogde productiviteit

Gezonde werknemers zijn niet alleen minder vaak afwezig, maar werken ook efficiënter en met meer enthousiasme. Dit vertaalt zich direct in hogere productiviteit en een betere output, wat cruciaal is in een sector waar stilstand vaak onacceptabel is.

Lagere kosten

Hoewel het implementeren van gezondheidsprogramma’s een investering vergt, wegen de kosten van preventie ruimschoots op tegen de kosten van ziekteverzuim, vervangend personeel en verlies van productiviteit. Bedrijven die investeren in de gezondheid van hun werknemers zien vaak een significante daling in ziektekosten en verzekeringspremies.

Verbeterde werknemersretentie

In een sector waar vakkennis en ervaring van onschatbare waarde zijn, is het behoud van ervaren werknemers essentieel. Werknemers die zich ondersteund voelen in hun gezondheid en welzijn zijn loyaler en blijven langer bij hun werkgever, wat zorgt voor een stabiele en goed functionerende organisatie.

Concrete stappen naar duurzame inzetbaarheid in de zware industrie

Dus, hoe kunt u de duurzame inzetbaarheid binnen uw eigen organisatie verbeteren? Hier zijn enkele concrete stappen:

  • Gezondheids- en welzijnsprogramma’s
    • Ontwikkel programma’s die zich richten op het bevorderen van zowel de fysieke als mentale gezondheid van werknemers. Denk aan fitnessprogramma’s, ergonomische werkplekaanpassingen, en mentale gezondheidszorg. Overweeg daarnaast workshops over stressmanagement en gezonde levensstijl.
  • Ergonomische werkplekken
    • Pas werkplekken aan om fysieke belasting te minimaliseren. Investeer in ergonomische apparatuur, zoals verstelbare werkbanken en stoelen. Bied daarnaast trainingen aan in de juiste werkhouding en tiltechnieken om het risico op blessures te verkleinen.
  • Flexibele werkregelingen
    • Hoewel flexibiliteit in de zware industrie soms een uitdaging kan zijn, kan het aanbieden van flexibele werkuren of de mogelijkheid om werk en privé beter te balanceren, helpen om stress te verminderen en de algehele gezondheid van werknemers te verbeteren.

Het nemen van deze stappen kan uw bedrijf transformeren en helpen om een gezonde, gemotiveerde en productieve werkvloer te creëren. In het geval van Jan kan hij met de juiste niet alleen zijn rugproblemen aanpakken, maar ook met hernieuwde energie bijdragen aan de productie.

Conclusie

In de zware industrie is de gezondheid van werknemers zoals Jan niet alleen een ethische verantwoordelijkheid, maar ook een kritische succesfactor. Door te investeren in duurzame inzetbaarheid, creëert u niet alleen een veiligere en gezondere werkomgeving, maar bouwt u ook aan een veerkrachtige organisatie die klaar is voor de toekomst. Gezonde en gemotiveerde werknemers zijn de sleutel tot een continuïteit van uw bedrijfsprocessen, hogere productiviteit en lagere kosten. Kortom, investeren in de duurzame inzetbaarheid van uw werknemers is investeren in de toekomst van uw bedrijf.

Take aways

  • Gezonde werknemers zijn productiever, minder vaak afwezig en voelen zich meer gemotiveerd om bij het bedrijf te blijven.
  • Ergonomische werkplekken, periodieke gezondheidschecks en mentale ondersteuning helpen om fysieke en mentale belasting te verminderen.
  • Wearables en andere technologieën kunnen helpen bij het tijdig signaleren van overbelasting en het voorkomen van werkgerelateerde blessures.
  • Zorg ervoor dat werknemers zich gewaardeerd en gesteund voelen, wat hun motivatie en inzetbaarheid op de lange termijn verhoogt.
  • Blijf investeren in de professionele ontwikkeling en veiligheidstrainingen van uw werknemers om zowel hun welzijn als hun betrokkenheid te bevorderen.
  • Overweeg flexibele werkregelingen om werknemers te helpen een betere balans tussen werk en privé te vinden, wat bijdraagt aan hun algehele gezondheid.
  • Begin vandaag nog met het evalueren van de gezondheid van uw werknemers en identificeer de programma’s die het beste bij uw organisatie passen om duurzame inzetbaarheid te bevorderen.

Download de RI&E Checklist

Ontdek waar uw bedrijf aan moet voldoen en download deze gratis checklist.

Bekijk alle downloads

Gerelateerde berichten

Duurzame inzetbaarheid in zware industrie: investeren in gezonde werknemers

  • Carolien Ringma
  • 20/08/2024
  • Verzuim

Analyse van verzuimoorzaken en implementatie van gerichte oplossingen

Ongevallenonderzoek: welke stappen en wat zijn best practices?