In de dynamische wereld van de offshore, maritieme en energie-industrie staan werkgevers en HR-teams voor talloze uitdagingen. Een van de uitdagingen is het waarborgen van de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Maar wat betekent duurzame inzetbaarheid precies? Wat is de rol van werkgevers en werknemers bij het verbeteren ervan? In dit blog duiken we dieper in op dit onderwerp en bieden we inzichten die zijn onderbouwd met wetenschappelijke data.

Wat is duurzame inzetbaarheid?

Duurzame inzetbaarheid refereert naar het vermogen van werknemers om nu en in de toekomst gezond, gemotiveerd en productief te blijven werken. Duurzame inzetbaarheid is met name relevant in sectoren zoals de offshore, maritieme en energie-industrie, waar werknemers vaak worden blootgesteld aan fysiek veeleisende en soms risicovolle omstandigheden. Als werknemers lange tijd van huis zijn, overgeleverd aan de elementen en alleen elkaar hebben, is het dus van belang dat u als werkgever goed voor uw werknemers zorgt. 

RI&E voor arbeidsrisico’s

Met een RI&E zet je alle arbeidsrisico’s binnen je bedrijf op een rij. Daarna kunt u  aan de slag met het verkleinen of weghalen van de risico’s.Risico’s binnen uw bedrijf zoals het werken met gevaarlijke stoffen of het tillen van zware spullen zijn meer zichtbaar dan slaaptekort of heimwee naar huis bij uw werknemers. Daarom is het uitvoeren van een RI&E om alle arbeidsrisico’s te inventariseren en evalueren erg belangrijk. Het verminderen van risico’s op werkstress vanwege lange werkdagen of discriminatie binnen de vaak multinationale bemanningen zoals in de offshore industrie, kan duurzame inzetbaarheid zienderogen verbeteren.

De rol van werkgevers bij verbeteren duurzame inzetbaarheid

Als werkgever speelt u een sleutelrol bij het bevorderen van de duurzame inzetbaarheid van uw werknemers. Hier zijn enkele stappen die u kunt nemen:

• Gezondheid en veiligheid: Investeer in de fysieke en mentale gezondheid van werknemers. Dit betekent niet alleen voldoen aan de veiligheidseisen, maar ook het bieden van gezondheidsprogramma’s, psychologische ondersteuning en regelmatige gezondheidscontroles.
• Opleiding en ontwikkeling: Bied werknemers kansen voor voortdurende professionele ontwikkeling. Dit helpt niet alleen om hun vaardigheden up-to-date te houden, maar ook om hun motivatie en betrokkenheid te vergroten.
• Flexibiliteit: Overweeg flexibele werkschema’s en -locaties, vooral in een post-COVID-19 landschap. Dit kan helpen om de werk-privé balans van werknemers te verbeteren en burn-out te voorkomen.
• Feedbackcultuur: Moedig open communicatie en feedback aan. Door werknemers de kans te geven hun zorgen en ideeën te uiten, kunnen organisaties proactief problemen aanpakken en innovatieve oplossingen vinden.

De rol van werknemers

Hoewel werkgevers veel kunnen doen om de duurzame inzetbaarheid te bevorderen, hebben werknemers ook een rol te spelen. Hier zijn enkele stappen die werknemers kunnen nemen:

• Zelfbewustzijn: Neem regelmatig de tijd om te reflecteren op je eigen gezondheid, welzijn en carrièredoelen. Wees proactief in het zoeken naar middelen en ondersteuning wanneer dat nodig is.

• Voortdurend leren: Investeer in je eigen professionele ontwikkeling door cursussen te volgen, netwerkevenementen bij te wonen en up-to-date te blijven met de nieuwste trends en technologieën in de industrie.
• Gezond leven: Zorg voor een gezonde levensstijl, zowel op het werk als daarbuiten. Dit omvat goede voeding, regelmatige lichaamsbeweging en voldoende rust.
• Communicatie: Wees open en eerlijk tegenover je werkgever over je behoeften, zorgen en ambities. Door een dialoog te onderhouden, kunnen beide partijen samenwerken om optimale arbeidsomstandigheden te creëren.

Duurzame inzetbaarheid: Werk, gezondheid en motivatie

Een aantal factoren bepalen in hoeverre werknemers duurzaam inzetbaar zijn:

• leeftijd; 
• gezondheid;
• motivatie of bevlogenheid.

Oudere werknemers krijgen te maken met leeftijdsdiscriminatie en vrouwen hebben een grotere voortijdige uitstroom uit het werk dan mannen. 

In 2021 heeft TNO in opdracht van het ministerie van VWS onderzoek gedaan naar factoren die van invloed zijn op de duurzame inzetbaarheid van werknemers. Er is gekeken naar STREAM data. STREAM staat voor het onderzoek naar transities in tewerkstelling, vermogen en motivatie. Het onderzoek richtte zich op 45-plussers en onder welke omstandigheden zij langer betaald werk kunnen blijven doen, zonder te veel in te leveren op het gebied van productie en gezondheid. Uit het onderzoek kwamen een aantal interessante bevindingen naar voren die ons kunnen helpen bij het verbeteren van de verbetering van duurzame inzetbaarheid van werknemers.

Werkvermogen, arbeidsmarktpositie en uitstroom

Bij de bepaling of werknemers die 45 jaar zijn of ouder langer kunnen blijven doorwerken is is gekeken naar:

• werkvermogen
• ongunstige inschatting arbeidsmarktpositie
• uitstroom van werknemers

Werkvermogen

Er is gebleken dat het werkvermogen van deze werknemers laag was waarbij oorzaken waren:  

• lage opleiding;
• slechte psychische gezondheid;
• hoge fysieke belasting;
• weinig autonomie;
• leeftijdsdiscriminatie;
• lage leeroriëntatie;
• slechte werk/privé balans;
• slechte financiële situatie;
• lage bevlogenheid.

De meest bepalende oorzaken waren:

• een slechte mentale gezondheid; 
• een slechte fysieke gezondheid;
• een lage motivatie. 

In mindere mate maar nog steeds significant bleken nog andere factoren de duurzame inzetbaarheid van deze werknemers negatief te beïnvloeden: 

• hoge of gemiddelde fysieke belasting;
• lage of gemiddelde autonomie;  
• hoge mate van leeftijdsdiscriminatie op het werk. 

Overige factoren als een lage leeroriëntatie en een slechte werk-privé balans volgden in de rij van belangrijkste factoren. 

Arbeidsmarktpositie

In het onderzoek is gekeken naar de arbeidsmarktpositie van werknemers en hoe zij deze voor zichzelf inschatten. Uit het onderzoek blijkt dat oudere werknemers met een lage opleiding zichzelf laag inschatten als het gaat om hun arbeidsmarktpositie. Zaken als hoge fysieke belasting, leeftijdsdiscriminatie, geen werkende partner, lage bevlogenheid en financiële problemen kunnen de inschatting van de eigen arbeidsmarktpositie negatief beïnvloeden. 

Uitstroom werknemers

 Bij de uitstroom van oudere werknemers is gebleken dat belangrijkste oorzaken hiervan zijn:

• slechte gezondheid 
• lage motivatie

Opgemerkt is dat vrouwen vaker uitstromen en dat laagopgeleiden meer uitstromen naar arbeidsongeschiktheid dan voorheen en dat zij meer risico lopen op uitstroom naar werkloosheid. Laagopgeleiden stromen minder uit naar vroegpensioen omdat zij waarschijnlijk minder financiële middelen hebben om te stoppen met werken. 

Duurzame inzetbaarheid in de maritieme sector

De resultaten van het onderzoek dat TNO in 2021 heeft gepubliceerd, kunnen relevant zijn voor uw sector en uw bedrijf. In de Nederlandse maritieme sector werken gemiddeld minder jonge werknemers en zijn de middengroepen daarentegen relatief oververtegenwoordigd. Een beperkt percentage 66+’ers is nog steeds werkzaam. De noodzaak voor het verbeteren van duurzame inzetbaarheid wordt groter met de recente ontwikkelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt, waarbij het aantrekken van talent steeds moeilijker wordt. Mede veroorzaakt door de vergrijzing die steeds meer druk op de arbeidsmarkt legt.

Conclusie

Als werkgever of HR-professional in de offshore, maritieme en energie-industrie staat u voor belangrijke uitdagingen op het gebied van duurzame inzetbaarheid. De wetenschappelijke data benadrukken het belang van gezondheid, motivatie en een stimulerende werkomgeving voor het behoud van gemotiveerde en productieve werknemers.

Echter, naast de verantwoordelijkheid van de werkgever, speelt de rol van de werknemer zelf ook een cruciale factor in het verbeteren van duurzame inzetbaarheid. Zelfreflectie, voortdurend leren, gezonde levenskeuzes en open communicatie zijn stappen die werknemers zelf kunnen nemen om hun inzetbaarheid te verhogen. Als werkgever is het uw taak om hen hierin te ondersteunen en te faciliteren.

Samenwerking tussen werkgever en werknemer is de sleutel. Door te investeren in zowel de professionele als persoonlijke groei van uw werknemers, investeert u in de toekomst van uw onderneming. U heeft nu kennis genomen van belangrijke ontwikkelingen en inzichten; bent u klaar om samen met uw werknemers deze uitdaging aan te gaan?

Takeaways

• Gezamenlijke verantwoordelijkheid: Zowel werkgevers als werknemers hebben een rol te spelen in het bevorderen van duurzame inzetbaarheid.

• Investeren in welzijn: Werkgevers dienen te investeren in gezondheidsprogramma’s, opleidingen en een open feedbackcultuur.
• Zelfreflectie en groei: Werknemers kunnen hun inzetbaarheid verhogen door zelfreflectie, voortdurend leren en open communicatie.
• Samenwerking is cruciaal: Een open dialoog tussen werkgever en werknemer is essentieel voor het creëren van een stimulerende en productieve werkomgeving.
• Toekomstgericht: Door nu te investeren in duurzame inzetbaarheid, waarborgt u de toekomst van uw onderneming.