Werkstress aanpakken met beleid

Om beleid te kunnen formuleren waarmee u werkstress te lijf kunt gaan heeft u heldere doelen nodig. Om deze doelen vast te stellen is het nodig te weten hoe het staat met werkstress binnen uw bedrijf of organisatie. Daarbij kunt u een aantal instrumenten inzetten zoals een Risico Inventarisatie en Evaluatie(RI&E). Deze moet u volgens de arbowet periodiek uitvoeren om de doelstellingen van het verplichte arbobeleid te kunnen halen. Naast het inzetten van een risico inventarisatie en -evaluatie is het belangrijk om uw werknemers nauw te betrekken bij het aanpakken van werkstress. Werkstress effectief aanpakken vereist dus beleid. 

Arbobeleid

Werkstress aanpakken met beleid is in de eerste plaats een noodzakelijke voorwaarde voor de continuïteit van uw bedrijf of organisatie. Het beleid waarmee u werkstress kunt aanpakken sluit heel goed aan bij de wettelijke verplichting om goed arbobeleid te voeren. Het opstellen en uitvoeren van beleid in het algemeen en arbobeleid in het bijzonder is een zogeheten cyclisch proces. 

PDCA

Plan, do, check en act zijn de sleutelwoorden voor het aanpakken van werkstress.

U stelt beleid op, u voert het uit, u evalueert het beleid en de uitvoering ervan en brengt verbeteringen aan waar het nodig is. Deze zogenaamde arbocyclus bestaat uit inventariseren van van de risico’s , vastleggen en uitvoeren van maatregelen en het evalueren van het beleid en de afzonderlijke maatregelen. Tenslotte zal indien nodig het beleid moeten worden bijgesteld. Een ander hulpmiddel in het aanpakken van werkstress is het preventieadvies van de bedrijfsarts. Zijn advies is gebaseerd op de uitkomst van de consultaties van andere arbodeskundigen. Het meenemen van dit advies wordt door de arbowet verplicht.

Doelstellingen beleid om werkstress aan te pakken

Bij het maken van een plan van aanpak moeten doelen worden geformuleerd. Het uiteindelijke doel kan al geformuleerd worden namelijk werkstress aanpakken. Werkstress kan chronisch worden bij uw werknemers met als gevolg dat ziekteverzuim toe gaat nemen. De kans op burn-out bij werknemers neemt aanzienlijk toe. De schadepost voor uw organisatie of bedrijf kan flink in de papieren lopen. Naast de noodzaak om werkstress aan te pakken met beleid vanwege de winstgevendheid of om de continuïteit van uw onderneming veilig te stellen zijn er andere overwegingen.

Goed werkgeverschap

Goed werkgeverschap klinkt voor de meesten van ons voor de hand liggend. Toch heeft de wetgever gemeend goed werkgeverschap als een verplichting op te nemen in de wet. De praktijk is weerbarstig en wat nu precies goed werkgeverschap is is niet voor iedereen hetzelfde. Een van de dingen die voortvloeien uit de wettelijke verplichting van goed werkgeverschap is dat werkgevers hun werknemers op de hoogte brengen van veranderingen in het beleid. Daarbij is een goede motivering belangrijk. Juist in het geval van het aanpakken van werkstress. 

RI&E als instrument in beleid om werkstress aan te pakken

Risico inventarisatie en-evaluatie van aspecten van de situatie op de werkvloer is nodig om risicofactoren in kaart te brengen die leiden tot een hoge werkdruk. Een te hoge werkdruk ontstaat als de eisen die het werk aan uw werknemers stelt te hoog zijn in vergelijking met hun draagkracht. Draaglast versus draagkracht. Blijft de werkdruk te hoog voor langere tijd dan is het wachten op problemen. 

• Vermoeidheid
• Geestelijke en lichamelijke aandoeningen
• Lagere productiviteit
• Ziekteverzuim
• Burn-out

Om deze problemen te voorkomen zult u de werkdruk risico’s moeten identificeren, onderzoeken en aanpakken. Hierbij is het gebruik maken van de zelfinspectietool die de overheid heeft ontwikkeld een nuttige aanvulling op de RI&E.

Het uitvoeren van een RI&E is een wettelijke verplichting volgens de arbowet. Het is een van de vereiste van de arbowet. De resultaten van een risico inventarisatie en -evaluatie(RI&E) binnen uw bedrijf laten zien welke risico’s de aard van het werk met zich meebrengt. Wat zijn de risico’s voor de veiligheid en gezondheid van uw werknemers? Werkstress kan grote impact hebben op de gezondheid van uw personeel. Met de Risico inventarisatie en -evaluatie beoordeelt u verschillende zaken die tot een te hoge werkdruk kunnen leiden binnen uw bedrijf of organisatie. Denk hierbij aan: 

• werktijden en rusttijden
• werktempo
• hoeveelheid werk
• inhoud van het werk
• emotionele belasting
• rust-en herstelmogelijkheden
• contact met leidinggevenden en collega’s
• balans tussen werk en privé
• ingrijpende gebeurtenissen(grensoverschrijdend gedrag)

De RI&E moet antwoorden geven op de volgende vragen: welke werknemers of functies lopen risico op een te hoge werkdruk? Waar en wanneer dit risico zich voordoet.

Uitvoeren van het plan om werkstress aan te pakken

Als u een goede inventarisatie en evaluatie heeft gemaakt van de risico’s die kunnen leiden tot werkstress dan zult u maatregelen willen nemen. Deze zet u in een plan waarin de maatregelen zijn afgepast op de doelen die u zich heeft gesteld. Namelijk werkstress aanpakken met beleid. Voordat u een definitief plan schrijft is het luisteren naar uw werknemers essentieel voor het slagen van het beleid dat u gaat uitrollen. 

OR en werknemers betrekken bij het aanpakken van werkstress

Betrek de OR bij gesprekken over werkdruk en hoe deze aan te pakken. Door werkstress en hoge werkdruk bespreekbaar te maken worden werknemers zich meer bewust van de risico’s. Werknemers kunnen dan meer alert zijn op signalen en meedenken over passende maatregelen. Laat uw werknemers meebeslissen over de maatregelen en het beleid. Gebruik bijvoorbeeld de tool Gespreksleidraad werkstress die in het kader van de Week van de Werkstress is ontwikkeld. Hiermee kan makkelijker een constructief gesprek met uw werknemers worden gevoerd.

Werkstress kan een wissel trekken op het hele bedrijf daarom is het noodzakelijk om dit thema te blijven agenderen en te bespreken. Dat kan alleen als er een veilige omgeving wordt gecreëerd waarin werknemers zich vrij voelen zich uit te spreken maar ook bij te dragen met ideeën. 

Uitvoer van beleid om werkstress aan te pakken

Werkstress aanpakken met beleid betekent tenslotte uitvoeren van het plan van aanpak. Ook bij het uitvoeren van het beleid blijft het betrekken van de OR en de werknemers belangrijk. Beleid behoort cyclisch te zijn daarom is regelmatig evalueren en bijsturen nodig.  

Bij het verder ontwikkelen van het beleid om werkstress aan te pakken kunnen handige tools worden gebruikt. TNO heeft een Werkdruk Wegwijzer ontwikkeld die zowel door werkgevers als werknemers te gebruiken is. Op gestructureerde wijze wordt u door uw bedrijf geloodst waarbij de aanpak van werkdruk centraal staat. Bij het ontwikkelen van arbobeleid om werkstress aan te pakken is de inbreng van een bedrijfsarts verplicht. Daarnaast kan een arbodienst u verder helpen met het uitvoeren van de RI&E en PMO om een reëel beeld te krijgen van de situatie binnen uw organisatie of bedrijf. 

Conclusie

Werkstress aanpakken met beleid. Werkstress aanpakken is belangrijk voor het welzijn van uw werknemers maar ook om de continuïteit van uw onderneming veilig te stellen. Beleid maken om werkstress aan te pakken is daarom een must. Het betrekken van OR en uw werknemers is daarbij belangrijk. Eerst zult u in kaart moeten brengen waar de risico’s liggen. Dit kan met een RI&E maar ook met de zelfinspectietool van de overheid. Daarnaast heeft TNO de Werkdruk Wegwijzer ontwikkelt die u helpt te hoge werkdruk binnen uw organisatie of bedrijf aan te pakken. 

Te hoge werkdruk is samen met ongewenste omgangsvormen de belangrijkste oorzaak van werkstress. Bij het inventariseren van risico’s die leiden tot werkstress dienen een aantal aspect in RI&E meegenomen te worden. U kunt denken aan werktijden en rusttijden, werktempo, hoeveelheid werk, contact met leidinggevenden en collega’s, balans tussen werk en privé, emotionele belasting. Bij het uitvoeren van het beleid om werkstress aan te pakken dient u cyclisch beleid te voeren waarbij OR en werknemers op de hoogte worden gehouden en worden geconsulteerd. Dit past bij goed werkgeverschap.

Take Aways

• Beleid om werkstress aan te pakken met PDCA 
• Plan, Do, Check en Act nadat u een RI&E heeft uitgevoerd
• Om werkstress aan te pakken, is het noodzakelijk om beleid te formuleren met heldere doelen. 
• Dit beleid moet aansluiten bij de wettelijke verplichting voor goed arbobeleid. Het aanpakken van werkstress is een cyclisch proces volgens het PDCA-model (plan, do, check en act). 
• Het is belangrijk om werknemers te betrekken bij het aanpakken van werkstress en de uitkomsten van de risico inventarisatie en evaluatie mee te nemen. 
• Het is ook verplicht om het preventieadvies van de bedrijfsarts mee te nemen. 
• Goed werkgeverschap is belangrijk en werkgevers moeten werknemers op de hoogte brengen van veranderingen in het beleid en hen goed motiveren. 
• De risico inventarisatie en evaluatie is een belangrijk instrument in het beleid om werkstress aan te pakken.