Ziekteverzuim voorkomen en terugdringen: de rol van preventie en interventie in de energiesector

In een wereld die steeds meer leunt op duurzame energiebronnen, speelt de energiesector een cruciale rol in het aandrijven van onze maatschappij. Maar wat gebeurt er als de drijvende krachten achter deze sector, de werknemers, worden getroffen door ziekteverzuim? Het belang van preventie en tijdige interventie kan dan ook niet worden onderschat. Ziekteverzuim kan leiden tot verminderde productiviteit, verhoogde kosten en, in sommige gevallen, ernstige operationele verstoringen. Hoe kunt u als werkgever ziekteverzuim voorkomen en terugdringen? Welke rol spelen preventie en interventie bij het voorkomen en terugdringen van ziekteverzuim in de energiesector? In dit blog proberen we hierop verhelderende antwoorden te vinden.

Ziekteverzuim: een complex probleem met aanzienlijke gevolgen

Ziekteverzuim kan een significant probleem vormen voor elk bedrijf of organisatie. Het heeft niet alleen financiële gevolgen, maar het kan ook de productiviteit, de teamdynamiek en het moreel binnen het bedrijf of organisatie beïnvloeden. In de energiesector zijn er specifieke uitdagingen die het ziekteverzuim kunnen verhogen, zoals hoge fysieke belasting, veranderende regelgeving en snelle technologische ontwikkelingen. 

Bijvoorbeeld, werknemers die werken aan de installatie en het onderhoud van windturbines hebben te maken met een hoge fysieke belasting en blootstelling aan extreme weersomstandigheden. Dit kan leiden tot fysieke klachten en uitputting, wat uiteindelijk kan resulteren in ziekteverzuim. 

Ziekteverzuim in cijfers 

Het ziekteverzuim onder werknemers en overheid bereikte in het eerste kwartaal van 2023 5,7 procent. Het ziekteverzuim blijft hoog ook al was het ziekteverzuim in het eerste kwartaal van 2022 hoger en verzuimde 6,3 procent van de werknemers. In het eerste kwartaal van 2023 was het ziekteverzuim bij energiebedrijven 5,4 %, dat hiermee gelijk was aan het eerste kwartaal van 2022. Het meest verzuimden werknemers in de gezondheids- en welzijnszorg met 8,1 procent. Het minst verzuimden werknemers in de financiële dienstverlening met 3,4 procent. 

Het probleem van ziekteverzuim wordt nog complexer gemaakt door twee ontwikkelingen:

• krapte op de arbeidsmarkt 
• klimaatakkoord
  

Al in 2021 was de vraag naar personeel in de technische sector en de energiesector vele malen groter dan het aanbod. De krapte op de arbeidsmarkt is nog lang niet opgelost en lijkt alleen maar toe te nemen. 

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 de CO2-uitstoot met 49% moet zijn verminderd in vergelijking met 1990. We hebben nog 7 jaar te gaan om deze ambitie waar te maken. Dit zet extra druk op de ketel als het gaat om de energietransitie met als doel om de uitstoot van CO2 te verminderen. De Tech Barometer geeft aan dat 53% van de HR-beslissers in Nederland de energietransitie onhaalbaar acht vanwege het bestaande tekort aan werknemers.

De rol van preventie en interventie ziekteverzuim

Het voorkomen van ziekteverzuim en het terugdringen ervan, begint bij het creëren van een veilige en gezonde werkomgeving. Dit houdt in dat u als werkgever maatregelen neemt om de fysieke en mentale gezondheid van uw werknemers te waarborgen. De rol van preventie en interventie in de energiesector lichten wij toe in voorbeeld van de werknemers die aan windturbines werken.

Voor werknemers die werken aan windturbines, kan training op het gebied van veiligheid en gezondheid, zoals veilig tillen en het gebruik van veiligheidsuitrusting, helpen om fysieke klachten te voorkomen. Bovendien kan het aanbieden van voldoende rusttijd en flexibele werkschema’s helpen om uitputting en stress te verminderen.

Daarnaast is het bevorderen van een gezonde levensstijl een belangrijke preventieve maatregel. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbieden van een bedrijfsfitnessprogramma, gezonde maaltijdopties in de bedrijfskantine, of het organiseren van workshops over stressmanagement en werk-privé balans. 

PAGO om ziekteverzuim te voorkomen en terug te dringen

Om ziekteverzuim te voorkomen en terug te dringen is het belangrijk te weten waar precies de schoen wringt binnen uw bedrijf of organisatie als het gaat om risico’s die kunnen leiden tot ziekteverzuim. Door een periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) uit te voeren onder uw werknemers krijgt u hier meer zicht op:

• gezondheid van uw werknemers
• werkvermogen van uw werknemers
• mogelijke risico’s in de toekomst
  

Het is belangrijk om bij het samenstellen van de inhoud van het PAGO uw werknemers en hun personeelsvertegenwoordiging te betrekken. Werknemers worden tenslotte dagelijks geconfronteerd met mogelijke risico’s op ziekteverzuim. 

Psychosociale arbeidsbelasting

U kunt het PAGO uitbreiden met extra vragenlijsten over bijvoorbeeld psychosociale arbeidsbelasting (PSA). De mate van PSA is een indicator voor toekomstig ziekteverzuim. Door de krapte op de arbeidsmarkt moeten werknemers harder en soms ook langer doorwerken. Dit geeft een hogere werkdruk, waarbij de kans bestaat dat deze omslaat in werkstress en tenslotte leidt tot ziekteverzuim. Toenemend ziekteverzuim binnen uw bedrijf zal de werkdruk verhogen bij de overgebleven werknemers waardoor ook bij hen werkstress kan toenemen. In combinatie met eventuele ongewenste omgangsvormen als gevolg van de hogere werkdruk kan de psychosociale arbeidsbelasting onder uw werknemers een wissel gaan trekken op de continuïteit van uw bedrijf of organisatie. 

Effectieve interventies bij ziekteverzuim

Ondanks preventieve maatregelen is het onvermijdelijk dat er soms toch ziekteverzuim optreedt. In deze gevallen is een effectieve interventie cruciaal. Door het hebben van duidelijke protocollen voor ziekteverzuim en door het vroegtijdig signaleren van problemen, kunt u de duur van het verzuim beperken.

U bent natuurlijk door de Wet verbetering Poortwachter gebonden aan de re-integratieverplichtingen voor uw werknemers maar belangrijker is de continuïteit van uw bedrijf. 

Stel dat u te maken heeft met werknemers die uitvallen door werkstress en burn-out, dan kunt u een programma uitrollen waarin uw werknemers een persoonlijk begeleidingstraject aangeboden krijgen waarbij u focust op het voorkomen van terugval. 

Het belang van een open cultuur en mentaliteit

Naast preventie en interventie speelt de mentaliteit binnen de organisatie een belangrijke rol in het omgaan met ziekteverzuim. Een open cultuur waarin medewerkers zich comfortabel voelen om te praten over hun gezondheid en welbevinden kan helpen bij het vroegtijdig signaleren van mogelijke problemen. Liever zien wij dat er binnen uw bedrijf of organisatie meer aandacht komt voor amplitie. 

Amplitie om ziekteverzuim te voorkomen in de energiesector

Amplitie is op de langere termijn een duurzame oplossing om ziekteverzuim in de energiesector te voorkomen. Bij amplitie wordt de focus verlegd van werkdruk naar werkenergie. U creëert als werkgever voorwaarden waarbij u kijkt naar wat sterke punten en kwaliteiten zijn van uw werknemers. Wat geeft uw werknemers energie en bevlogenheid bij hun taken? Belangrijk hierbij is dat uw werknemers zelf kunnen beslissen over:

• hun inzetbaarheid 
• hun mobiliteit
  

Bij preventie gaat het erom te voorkomen dat werknemers die binnen een risicogroep vallen niet gaan verzuimen. Als u inzet op amplitie dan kijkt u niet naar wat een werknemer niet kan, maar naar wat een werknemer wel kan en waar deze het beste tot zijn recht komt. Hiermee kan voorkomen worden dat door werkdruk en werkstress een werknemer ziek wordt en verzuimt. 

Conclusie

Ziekteverzuim voorkomen en terugdringen is geen eenvoudige taak, maar het is wel essentieel voor de continuïteit en het succes van uw bedrijf of organisatie in de energiesector. Het vereist een gerichte aanpak die bestaat uit preventieve maatregelen, effectieve interventies en het bevorderen van een open cultuur.

De energiesector heeft zijn unieke uitdagingen en het vereist specifieke strategieën om deze uitdagingen aan te pakken. Maar door in te zetten op de gezondheid en het welbevinden van uw medewerkers, kunt u niet alleen het ziekteverzuim verminderen, maar ook een positieve werkomgeving creëren die bijdraagt aan de productiviteit en tevredenheid van uw medewerkers. En dat is uiteindelijk de sleutel tot het bouwen van een duurzame toekomst in de energiesector.

Take-aways

• Prioriteit aan preventie: de basis van een effectief ziekteverzuimbeleid ligt in het nemen van preventieve maatregelen. Dit kan variëren van het creëren van een veilige werkomgeving tot het bevorderen van een gezonde levensstijl onder werknemers.
• Proactieve interventie: het is onvermijdelijk dat er soms toch ziekteverzuim optreedt, ondanks preventieve maatregelen. In zo’n geval is een proactieve interventie essentieel. Vroegtijdige signalering van problemen en het hebben van duidelijke ziekteverzuimprotocollen kan langdurig verzuim voorkomen.
• Open cultuur: een open en transparante cultuur kan helpen bij de vroegtijdige signalering van potentiële problemen. Medewerkers moeten zich op hun gemak voelen om hun gezondheidsproblemen en welzijn met hun leidinggevenden te bespreken.
• Duurzaamheid en aantrekkelijkheid: het beheer van ziekteverzuim draagt niet alleen bij aan de gezondheid van uw medewerkers, maar maakt uw organisatie ook duurzamer en aantrekkelijker voor potentieel talent.
• Specifieke uitdagingen van de energiesector: De energiesector heeft unieke uitdagingen als het gaat om ziekteverzuim, zoals hoge fysieke belasting en snelle technologische ontwikkelingen. Het is daarom belangrijk om deze specifieke factoren in overweging te nemen bij het ontwikkelen van een ziekteverzuimbeleid.
• Investeer in werknemers: uw medewerkers zijn uw belangrijkste activa. Door te investeren in hun gezondheid en welzijn, investeert u in de toekomst van uw organisatie.